Μετανάστευση

Κακούργα μετανάστευση, τραγούδαγε ο Στέλιος (ερωτήσεις του τύπου ποιος Στέλιος απαγορεύονται. Ένας είν' ο Στέλιος. Καζαντζίδης με τ' όνομα!) εκείνα τα χρόνια, σε στίχους Κώστα Βίρβου. Ήταν τότε που γέμιζαν τα τρένα για «τις φάμπρικες της Γερμανίας και του Βελγίου τις στοές» και τα καράβια για «τη μακρινή την Αυστραλία και πέρα την Αμερική». Τα χρόνια πέρασαν, οι συνθήκες άλλαξαν κι αντί να φεύγουν οι Έλληνες απ' την Ελλάδα άρχισαν να έρχονται μετανάστες από άλλες χώρες. Οι Αλβανοί στην αρχή, οι Ρωσοπόντιοι (ή Ελληνοπόντιοι, το από πού ακριβώς ήταν όλοι αυτοί οι άνθρωποι που ήρθαν με μια ελληνική καταγωγή αγορασμένη αδρά, πολλές φορές, στα προξενεία), Ρουμάνοι, Πολωνοί κι αργότερα από άλλες χώρες: Ινδία, Πακιστάν ή Νιγηρία άκουγαν Ελλάδα και πίστευαν πως πρόκειται για τη χώρα της επαγγελίας.

Έχει ο καιρός γυρίσματα όμως, και η Ελλάδα δεν θέλει πια τους μετανάστες που είτε καλούσε μέχρι πρότινος είτε απλά ανεχόταν. Και πολλοί ανακάλυψαν ξαφνικά πως για όλα τα κακά που περνάμε φταίνε οι μετανάστες που ήρθανε. Τους κόλλησαν κι ένα λάθρο- μπροστά, και βγήκε και το καινούριο(;) φρούτο των νταήδων που τα βάζουν μαζί τους (αλλά επιλεκτικά, άμα κάποιος έχει σκούρη επιδερμίδα κινδυνεύει περισσότερο). Ξεχνώντας τόσο το πως κι εμείς δώσαμε τόσους και τόσους μετανάστες. Κι είναι τραγικό όταν βλέπεις τους ίδιους τους μετανάστες ή τα παιδιά τους να υποστηρίζουν τέτοια αντιμετώπιση.

Πώς μου ήρθε και τα γράφω όλ' αυτά τώρα; Διάβαζα για τη μετανάστευση στη Γερμανία, στο σχετικό αφιέρωμα της Ντόιτσε Βέλ στο οποίο έχω αναφερθεί τις προηγούμενες μέρες. 60 χρόνια τώρα η Γερμανία δέχεται μετανάστες. Επίσημους και ανεπίσημους (παρά τις φήμες πως δεν υπάρχουν οι τελευταίοι). Βέβαια, προσπαθεί να διαχειριστεί την είσοδο των μεταναστών. Οργανώνει τρόπους ενσωμάτωσης. Παρ' όλ' αυτά η κάθε εθνοτική ομάδα μεταναστών είναι αρκετά κλειστή και δύσκολα βγαίνει προς τα έξω. Οι Έλληνες ψωνίζουν απ' τα ελληνικά μαγαζιά και πάνε στα ελληνικά καφενεία και ταβέρνες, οι Τούρκοι στα τούρκικα και πάει λέγοντας.

Τι λέει η επίσημη Γερμανία για τους μετανάστες; Πόσοι είναι; Θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς αυτούς; Υπάρχει η επίσημη θέση πως «οι μετανάστες είναι αναντικατάστατοι». Υπολογίζονται στα 16 σχεδόν εκατομμύρια, απ' τους οποίους λιγότεροι απ' τους μισούς δεν έχουν γερμανικοί υπηκοότητα (διαβατήριο) ενώ οι υπόλοιποι ναι. Υπάρχουν κι άλλοι που δεν υπολογίζονται καθόλου στους ξένους μιας και γεννήθηκαν εκεί. Κι αν με κάποιο τρόπο έφευγαν έστω και μόνο όσοι δεν έχουν διαβατήριο, οι Γερμανοί θα έπρεπε να ξεχάσουν το ντονέρ στο οποίο έχουν προσχωρήσει και να ξαναγυρίσουν στο λουκάνικο, για να αναφέρω μόνο μια κάπως ευτράπελη συνέπεια!

Μα καλά που πάει η πολυδιαφημισμένη ενσωμάτωση των μεταναστών. Προχωράει. Δεν υπάρχουν πια γκασταρμπάιτερ, ούτε καν ξένοι - αλλοδαποί. Υπάρχουν «άτομα με μεταναστευτικό - πολυπολιτιστικό υπόβαθρο». Ωραίες λέξεις! Στην πραγματικότητα όμως η αντιμετώπιση των ξένων είναι φοβική. Ιδιαίτερα των μουσουλμάνων (άλλη μια αντιστοιχία με την Ελλάδα, ούτε σ' αυτό είμαστε πρωτότυποι). Μεγαλύτερη ανοχή προς τους υψηλής εξειδίκευσης, αυτούς που, όπως έγραφα προχτές, τους έχουν μεγάλη ανάγκη. Πόσο είναι αποδεκτοί από τους Γερμανούς; Παρά το ό,τι πιστεύεται, μόνο οι μισοί Γερμανοί έχουν αποδεχτεί το γεγονός της ύπαρξης των ξένων εργαζόμενων (υπάρχουν και πολλοί φοιτητές, αλλά εκεί είναι ίσως λίγο διαφορετικά τα πράγματα).

Και δεν είναι μόνο η εικόνα που έχουν οι Γερμανοί (αλλά και οι εκεί μετανάστες) για τους μετανάστες. Είναι και οι συνθήκες εργασίας. Η εικόνα ίδια σε Ελλάδα και Γερμανία: οι μετανάστες είναι σε δεύτερη μοίρα. Τους εκμεταλλεύονται κανονικότατα, είτε δουλεύουν στα σπίτια είτε στην οικοδομή κλπ. Η καλύτερη πατέντα είναι να ζει ο μετανάστης στη Γερμανία, αλλά να δουλεύει σε εταιρία με έδρα την Ελλάδα ή την Τουρκία κλπ και να πληρώνεται (και να ασφαλίζεται, και να καλύπτεται) με βάση τη νομοθεσία της χώρας του. Οι φίρμες (όπως είναι γνωστές) εισπράττουν αυτά που προβλέπουν οι γερμανικές συμβάσεις εργασίας και πληρώνουν μόνο όσα προβλέπεται στη χώρα καταγωγής. Καλό;