Κι είν' όλα ΒΙΟ

Στο πρόσφατο ταξίδι μου μούκανε εντύπωση πως πάρα πολλά προϊόντα στο σουπερμάρκετ ή στα μαγαζάκια στις χριστουγεννιάτικες αγορές διαφήμιζαν πως ήταν βιολογικά. ΒΙΟ και ξερό ψωμί. Και καλά, τα φρούτα να είναι βιολογικά να το καταλάβω (αν και διατηρώ πολλές επιφυλάξεις, ξέροντας πως οι προϋποθέσεις για να είναι κάτι βιολογικό είναι πολύ αυστηρές, απορώ πώς καταφέρνουν και παίρνουν πιστοποίηση). Αλλά βιολογικά λουκάνικα; Πώς; Πόθεν;

Ντονέρ

Το κεμπάπ είναι τούρκικο έδεσμα. Είναι το αντίστοιχο του δικού μας γύρου, που και τα δυο μπορούν να βρεθούν κάτω από την κοινή ονομασία ντονέρ. Και στη Γερμανία ειδικά έτσι το βλέπουμε συνήθως, όμως λίγο παραέξω η λέξη κεμπάπ κυριαρχεί. Είναι απίστευτο σε πόσα διαφορετικά μέρη το είδα - σχεδόν σε όλες τις πόλεις που επισκέφτηκα, αλλά και στη μέση του πουθενά στη Γαλλία, σ' ένα δρόμο επαρχιακό, χωρίς κάποια σπίτια εκεί κοντά, δεν υπήρχε δηλαδή καν χωριό, το ντονεράδικο είχε ανοίξει μόνο για τους περαστικούς!

Πορτοκαλόπιτα

Τις προηγούμενες μέρες γιόρταζε η Μαρία κι είπαμε να φτιάξουμε ένα γλυκό και να μην πάρουμε από τα έτοιμα, όπως κάναμε άλλες χρονιές. Και διαλέξαμε μια πορτοκαλόπιτα: ένα ιδιαίτερο γλυκό που παρά το όνομά του δεν έχει πορτοκάλια παρά μόνο λίγο ξύσμα. Την πρωτοδοκιμάσαμε στον Άγιο Γεώργιο, εξ' από τη Λιβαδειά κάποιο Πάσχα πριν μερικά χρόνια και μας άρεσε. Τη θυμήθηκα κι είπα να την παρουσιάσω σήμερα.

Γαλλικό φαγητό

Γαλλικό φαγητό. Μάλιστα. Ποιο φαγητό μπορεί να χαρακτηριστεί γαλλικό; Τι ακριβώς σηματοδοτεί ένα φαγητό ώστε να χαρακτηριστεί γαλλικό; Ας το ξεκινήσουμε λίγο διαφορετικά. Ποιο είναι το ελληνικό φαγητό. Η απάντηση είναι διαφορετική ανάλογα τον ποιον ρωτάμε κάθε φορά. Ας πούμε, πού άνετα εγώ θα έλεγα τα ντολμαδάκια (κανονικά ή γιαλαντζί) που όμως άλλος θα το χαρακτήριζε τούρκικο και δεν θα ήταν το μοναδικό φαγητό που θα μαλώναμε με τους γείτονες σε ποιον ανήκει. Αν όμως ρωτήσουμε έναν τουρίστα φαντάζομαι πως θα πάρουμε δυο απαντήσεις: Μουσακά και σουβλάκι. Κι όταν λέμε σουβλάκι εννοούμε αυτό που έχει πέντε κομμάτια κρέας πάνω του, αυτό π.χ. που πουλάει η «Λειβαδιά» στην Αθήνα στη γωνία Κάνιγγος και Γλάδστονος, αυτό που λέγανε σουβλάκι παλιά πριν επικρατήσει η τουρκομερίτικη πίτα (το ντονέρ κεμπάπ είναι ένα φαΐ που το βρήκα σε κάθε πόλη της Ευρώπης που πήγα, είτε το περίμενα είτε όχι και το πιο εκπληκτικό το είδα και μέσ' τη μέση του δρόμου, μέσ' την ερημιά) που έκανε όλα τα τυλιχτά της Αθήνας σουβλάκια και που κάνει τους Σαλονικείς να βγαίνουν δικαιωμένη στη διαμάχη τους.

Πατατόπιτα

Άλλη μια συνταγή. Αυτή τη φορά δεν πρόκειται για γερμανικό φαγητό, αν και με τα υλικά που έχει πολύ άνετα θα μπορούσε να είναι. Τη βρήκα σε ένα ελληνικό σάιτ από σπόντα και την προσάρμοσα λίγο (μα πολύ λίγο). Μου είχε στείλει η Μαρία μια διεύθυνση με συνταγή για ένα γλυκό. Δεν με ξετρέλανε, αλλά ρίχνοντας μια ματιά σε τι άλλα γλυκά είχε βλέπω τον τίτλο της επόμενης συνταγής που είχε. (πατατόπιτα με μπέικο και ρίγανη). Δεν μου φάνηκε και τόσο γλυκό (και δεν είναι) κι απ' την άλλη η σύνθεση μ' άρεσε. Τη δοκίμασα και μ' άρεσε το αποτέλεσμα. Έτσι την ξαναέφτιαξα μετά από λίγες μέρες και σας την προτείνω και από δω. Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Ζβίμπελκούχεν (Zwiebelkuchen)

Ακόμα ένα γερμανικό φαγητό σήμερα. Το ζβίμπελκούχεν που είναι μια τάρτα κρεμμυδιών. Ανήκει στα αρμυρά βέβαια, έχουμε συνηθίσει τη λέξη τάρτα για γλυκά, αλλά δεν ξέρω πώς αλλιώς να το περιγράψω. Το δοκίμασα κάποιες φορές, μ' άρεσε, έψαξα για συνταγή και βρήκα αρκετές, αλλά στην πραγματοποίηση έκανα μια σύνθεση με βάση και τις δικές μου εμπειρίες (και γούστα). Δοκιμάστε το.

Καλό Μήνα

Να ευχηθώ καλό μήνα. Πέρασε η ώρα, να προλάβω να το κάνω την Πρωτομαγιά, πριν αλλάξει η μέρα (εδώ στη Γερμανία, στην Ελλάδα ήδη άλλαξε). Σήμερα είχαμε βγει για ψήσιμο σε μια από τις λίμνες του Μονάχου (τη Φαζανερίζεε). Πριν λίγο γυρίσαμε.

Λονδίνο - Φαγητό

Ποιο είναι το εθνικό φαγητό του Λονδίνου; Εξαρτάται. Αν μιλάμε για φαγητό του δρόμου (κάτι σαν βρώμικο) τότε αναμφίβολα το Φις-εντ-Τσιπς. Βέβαια, σήμερα κι αυτό όπως και τόσα άλλα έχει τυποποιηθεί. Στο δρόμο θυμάμαι να το 'χω δει πριν μερικές δεκάδες χρόνια. Αυτή τη φορά που πήγα, στο δρόμο δεν είδα να πουλάνε τίποτα. Όμως, το Φις-εντ-Τσιπς εξακολουθεί να πουλιέται από μαγαζάκια γρήγορου φαγητού. Εκτός απ' αυτά μπορεί να το βρεις και σε μαγαζιά πιο τυποποιημένα, σε κάποιες παμπ ας πούμε.

Γερμανικό Βρώμικο

Είπα να γράψω ένα σημείωμα για το εύκολο - γρήγορο φαγητό στη Γερμανία. Σκέφθηκα διάφορους τίτλους, έγραφα έναν, τον έσβηνα γιατί δεν μου άρεσε, έβαζα άλλον. Ώσπου, στις χειμωνιάτικες διακοπές είχαμε βρεθεί με τη Βίκη και ανταλλάσσαμε εμπειρίες από τις επισκέψεις στη Γερμανία. Μου περιέγραφε πως είχε πάει με την κόρη της σ' ένα εστιατόριο που λεγόταν Forelle (φορέλε - είναι η πέστροφα) και παράγγειλε λουκάνικο - φορέλε σκεπτόμενη πως θα είναι το λουκάνικο που φτιάχνει το μαγαζί. Και όντως έτσι ήτανε, αλλά μιας και το μαγαζί λεγόταν "Η πέστροφα" και το λουκάνικο ήταν φτιαγμένο από πέστροφα! Κι έτσι, με το που βγαίνουν απ' το τρένο στη Στουτγάρδη πάνε να χτυπήσουν ένα βρώμικο για να έρθουν στα ίσια τους. Κι εκείνη τη στιγμή βρήκα τι θα έβαζα στον τίτλο!

Ψωμιά

Στη Γερμανία υπάρχουν διαθέσιμα εξαιρετικά πολλά είδη ψωμιών. Πας να αγοράσεις και βλέπεις απλωμένα μπροστά σου πολλά και διαφορετικά ψωμιά και ψωμάκια. Από πού μπορείς να αγοράσεις ψωμί και γιατί το γράφω έτσι; Καταρχάς βέβαια από φούρνους (λίγους) και πρατήρια άρτου που ανήκουν σε αλυσίδες. Επίσης από όλα τα σουπερμάρκετ. Ενώ στην Ελλάδα μόνο τα μεγάλα σουπερμάρκετ διαθέτουν ψωμί, εδώ αυτό ισχύει ακόμα και για το πιο μικρό. Η μόνη διαφορά είναι πως τα μικρά έχουν «μόνο» τρία - τέσσερα είδη σε αντίθεση με τα μεγάλα που έχουν μια αξιόλογη γκάμα.

Παροχές ΕΕ

Άλλο ένα θέμα που προέκυψε κατά την επίσκεψή μου στο χωριό την περίοδο των Χριστουγέννων. Μεταξύ άλλων που έμαθα ήταν πως μοίρασαν και φέτος τρόφιμα στο χωριό: Στα πλαίσια της ενίσχυσης των χαμηλότερων εισοδημάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση μοιράζονται τα τελευταία χρόνια κάποια τρόφιμα. Αυτά είναι κυρίως ζυμαρικά και ρύζι, συσκευασμένα ειδικά γι' αυτό το πρόγραμμα. Και ποιοι έχουν κατά τεκμήριο τα χαμηλότερα εισοδήματα; Οι αγρότες κι ειδικά οι συνταξιούχοι αλλά και οι πολύτεκνοι. Έτσι κάθε χρόνο (ήταν δεύτερη χρονιά το 2011) κάνουν τα χαρτιά τους (ναι, δεν παίρνουν όλοι οι αγρότες, υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις, λεπτομέρειες δεν ξέρω) και λίγο πριν τα Χριστούγεννα έγιναν οι διανομές.

Γερμανικά Πιάτα

Τι σημαίνει γερμανικά πιάτα; Έχει διάφορες σημασίες αλλά κατά ένα εσωτερικό - ενδοοικογενειακό ανέκδοτο: Πιάτα χτυπημένα.
Εξηγούμαι: Γερμανικά πιάτα θα μπορούσε να σημαίνει πιάτα φτιαγμένα στη Γερμανία, κάτι που είναι άμεση και αυτονόητη εξήγηση. Μια άλλη σημασία θα μπορούσε να παραπέμπει σε μερίδες. Και καθώς οι μερίδες στα γερμανικά μαγαζιά (ή μάλλον στα μαγαζιά που λειτουργούν στη Γερμανία, είτε είναι γερμανικά είτε π.χ. ελληνικά) είναι ικανού μεγέθους, δεν υπάρχει περίπτωση να μη χορτάσεις με μια μερίδα, γερμανικά πιάτα σημαίνει μερίδες μεγάλες και χορταστικές.

Εμπειρίες

Σήμερα θα παρουσιάσω ένα μαγαζί από την ιδιαίτερη πατρίδα, το Πλωμάρι. "ΕμBeerίες" λέγεται, κι από το όνομα ακόμα νομίζω, δείχνει πως πρόκειται για κάτι πρωτότυπο και ευρηματικό. Βέβαια, απ' ότι λέει ο θείος Γκούγκλης, δεν είναι μοναδικό (το όνομα), προηγήθηκε ένα αντίστοιχο στο Αιγάλεω, αλλά αυτό λίγο με επηρεάζει εμένα. Το ιδιαίτερο για μένα είναι πως ένα τέτοιο μαγαζί μπορεί να σταθεί στο Πλωμάρι. Που είναι μια επαρχιακή κωμόπολη που στις απογραφές δείχνει γύρω στους 3.000 κατοίκους. Και ναι μεν το καλοκαίρι με τον τουρισμό υπάρχει σημαντική αύξηση, αλλά αυτό είναι προσωρινό και εποχιακό. Ήδη αμέσως μετά το δεκαπενταύγουστο αρχίζουμε και φεύγουμε. Έτσι, δεν περίμενα να βρω εκεί ένα τέτοιο μαγαζί.

Βασιλόπιτα

Καλή χρονιά και πάλι. Ας ευχηθούμε το 2012 που ξεκίνησε να μας φέρει ό,τι μας πήραν τα προηγούμενα (για αρχή καλά είναι). Πίσω στα καθημερινά μας. Από σήμερα επιστροφή στα σχολεία και στο μπλογκ!
Ίσως μοιάζε ανεπίκαιρο το θέμα που διάλεξα για το ξεκίνημα. Τη βασιλόπιτα όποιος την έφτιαξε την έφτιαξε, όποιος την έφαγε την έφαγε. Τι δουλειά έχει η αναφορά σ' αυτήν τέτοια εποχή; Υπάρχουν δυο λόγοι: ο πρώτος έχει να κάνει με το ότι αυτή η συνταγή όπως δόθηκε ήταν για μεγάλη δόση και προσαρμόστηκε. Μπορεί άνετα να γίνει για να καλύψει τις ανάγκες μιας κοπής πίτας σε παρέα ή σε σύλλογο κλπ. Ο δεύτερος, πως τη δοκίμασα για άλλη μια φορά, διαπίστωσα πως όντως πετυχαίνει, όποιοι δοκίμασαν ζήτησαν τη συνταγή κι έτσι αποφάσισα να την παρουσιάσω εδώ.

Διατίμηση

Στην Ελλάδα υπάρχουν κάποια είδη που είναι σε διατίμηση. Δηλ. η τιμή τους είναι συγκεκριμένη για όλα τα σημεία πώλησης, είναι παντού η ίδια. Αυτό δεν πολυσυνηθίζεται στις καπιταλιστικές κοινωνίες γενικά, κι ακόμα και στην Ελλάδα, περισσότερο ως δικαιολογία των κυβερνήσεων υπάρχει, ως μια λαϊκίστικη εκδήλωση, παρά ως ουσία. Και δεν μιλάω για τις περιπτώσεις που επιβάλλεται ανώτατη τιμή για την προστασία των καταναλωτών από την αισχροκέρδεια ορισμένων (όπως π.χ. συμβαίνει τακτικά με τις τιμές της βενζίνας). Αλλά για διατίμηση.

Knödel

Παραβαίνοντας τους (εσωτερικούς) κανόνες αυτού του ιστολογίου ο τίτλος είναι στα Γερμανικά. Κι αυτό γιατί υπάρχει διχογνωμία για το ποια είναι η μεταγραφή της λέξης Knödel στα Ελληνικά. Κνούντελ όπως ακούγεται και γράφεται συχνά ή κνέντελ όπως θα ακουγόταν από κάποιο Γερμανό; Κι αυτό γιατί ενώ συνήθως το βρίσκω με -ου-, αυτό το ο με τις τελείες από πάνω (ουμλάουτ τα λένε) ακούγεται μάλλον -ε- αν και το στόμα πάει ν' ανοίξει για να πει -ο-. Και μάλιστα πολύ κοφτό όπως ακούγεται από τον ιστοχώρο του μεγάλου γερμανικού λεξικού PONS. Που κι εκεί όμως, η μετάφραση δεν μπορεί να δώσει καλή περιγραφή του τι είναι αυτό το πράγμα. Είδος κεφτέ λέει. Μάλλον αποτυχημένη θα έλεγα. Τουλάχιστον εγώ, όταν ακούω κεφτέ το μυαλό μου πάει σε κεφτέ με κρέας (καμία σχέση). Γιατί για όποιους άλλους κεφτέδες χρησιμοποιούμε και το προσδιοριστικό του είδους απ' το οποίο είναι φτιαγμένο (πατατοκεφτέδες, ρεβυθοκεφτέδες, κρεμμυδοκεφτέδες και τόσα άλλα είδη). Πέρ' απ' αυτό, ο κεφτές είναι τηγανητός, ουδέν ανακριβέστερον για το κνέντελ που σε κάποια μέρη (όπως στη Νυρεμβέργη που ήμουν πρόσφατα) το λένε κλος (Kloß) και έτσι είδα και σε ψυγείο σουπερμάρκετ εδώ, έτοιμο μείγμα για να φτιάξει όποιος θέλει.

Μπίρα, Μάρκες

Θα μιλήσουμε για μάρκες μπίρας. Στη Γερμανία βέβαια, αλλά και πάλι όχι όλη, αφού συνολικά πρέπει να κυκλοφορούν πάνω από 1300 μάρκες, χώρια τις παραγωγές αποκλειστικά για την κατανάλωση της μπιραρίας. Θα περιοριστούμε στη Βαυαρία αλλά και πάλι όχι όλη. Την Άνω Βαυαρία, εκεί που ανήκει το Μόναχο. Δηλ. θα μιλήσουμε για το ποιες είναι οι μάρκες που κυκλοφορούν στο Μόναχο, είτε είναι τοπικές, είτε που βρίσκονται γενικότερα. Γενικά, πάντως, είναι λίγο - πολύ κοινές σ' ολόκληρη την Άνω Βαυαρία (δηλ. απ' το Μόναχο μέχρι τα νότια σύνορα στις Άλπεις, το άνω έχει να κάνει ότι είναι σε μεγαλύτερο υψόμετρο κι όχι σε σχέση με το χάρτη που πολλές φορές νομίζουν κάποιοι φίλοι).

Μπίρα, Είδη

Πολλές φορές έχω αναφέρει τις μπίρες (και μάλιστα γράφοντας μπύρα, με ύψιλον, αλλά ψάχνοντας βρίσκω πως εξίσου γράφεται και με γιώτα, αυτό προτείνει κι ο Μπαμπινιώτης, άρα από δω και πέρα μπίρα, αρκεί να το συνηθίσω - χρόνια μετά, με αφορμή σχετικό άρθρο του Σαραντάκου έκανα μια ανασκόπηση και σχετικές διορθώσεις, τόχω γράψει λάθος πάνω από 100 φορές). Από το Οκτόμπερφεστ που είναι η μεγάλη γιορτή της μπίρας, από το ότι όταν βγούμε καθόμαστε για καμιά μπίρα, από το ότι εδώ δεν πίνουν νερό, αφού με την ίδια τιμή μπορούν να πιουν μπίρα κι πάει λέγοντας. Είναι αλήθεια πως η μπίρα είναι κομμάτι της γερμανικής κουλτούρας. Αλλά, ποιες μάρκες μπίρας και ποια είδη κυκλοφορούν στη Γερμανία και ειδικά στο Μόναχο; Νομίζω πως δεν έχω αναφέρει κάτι τέτοιο, ευκαιρία λοιπόν να γράψω και γι' αυτά.

Χίρσγκαρτεν, η Μπιραρία

Η μπιραρία στο Χίρσγκάρτεν είναι απ' τις παλιότερες της περιοχής, χρονολογείται από τα τέλη του 18ου αιώνα! Κι έχει ένα υπέροχο κήπο, ένα τεράστιο μπίαργκάρτεν εννοώ κι όχι το πάρκο. Η χωρητικότητά του φτάνει τα 8.000 άτομα(!) πράγμα που το κατατάσσει ως πρώτο σε μέγεθος στο Μόναχο και ίσως και στον κόσμο!

Ωράρια

Αφορμή για το σημείωμα αυτό ήταν η προτροπή της Γερμανίδας πρωθυπουργού (καγκελάριο λένε την αντίστοιχη θέση, αλλά είναι το ίδιο) στους Έλληνες να δουλεύουν περισσότερο και να κάνουν λιγότερες διακοπές! Κι επειδή μου φάνηκε παράξενο είπα να γράψω ό,τι ξέρω σχετικά. Ούτε μελέτη είναι το σημερινό, ούτε έχει άμεσα συμπεράσματα αφού ούτε δουλεύω σε γερμανική υπηρεσία ούτε έχω άμεσα σχέση με Γερμανούς για να ξέρω τι ακριβώς συμβαίνει. Τότε; τι νόημα έχει να γράψω σχετικά; Ε, κάτι θα βρεθεί, τα συμπεράσματα τα βγάζει ο καθένας στο τέλος.