Μπίρα, Είδη

Πολλές φορές έχω αναφέρει τις μπίρες (και μάλιστα γράφοντας μπύρα, με ύψιλον, αλλά ψάχνοντας βρίσκω πως εξίσου γράφεται και με γιώτα, αυτό προτείνει κι ο Μπαμπινιώτης, άρα από δω και πέρα μπίρα, αρκεί να το συνηθίσω - χρόνια μετά, με αφορμή σχετικό άρθρο του Σαραντάκου έκανα μια ανασκόπηση και σχετικές διορθώσεις, τόχω γράψει λάθος πάνω από 100 φορές). Από το Οκτόμπερφεστ που είναι η μεγάλη γιορτή της μπίρας, από το ότι όταν βγούμε καθόμαστε για καμιά μπίρα, από το ότι εδώ δεν πίνουν νερό, αφού με την ίδια τιμή μπορούν να πιουν μπίρα κι πάει λέγοντας. Είναι αλήθεια πως η μπίρα είναι κομμάτι της γερμανικής κουλτούρας. Αλλά, ποιες μάρκες μπίρας και ποια είδη κυκλοφορούν στη Γερμανία και ειδικά στο Μόναχο; Νομίζω πως δεν έχω αναφέρει κάτι τέτοιο, ευκαιρία λοιπόν να γράψω και γι' αυτά.

Ξεκίνησα να γράφω για μάρκες, έμπλεξα με τα είδη κι έτσι γυρίζω πίσω. Να γράψω για τα είδη κι αύριο μεθαύριο βλέπουμε για τις μάρκες. Έχουμε λοιπόν και λέμε: η μπίρα που ξέρουμε, αυτή που είναι η πιο συνηθισμένη και σερβίρεται κατά κόρον και στην Ελλάδα αλλά και εδώ, είναι αυτή που παράγεται από κριθάρι (και λυκίσκο, ένα φυτό που προστίθεται συνήθως στη μπίρα για μυρωδιά και λίγη πικρίλα, η Φιξ για παράδειγμα πρέπει να περιέχει αρκετόν). Η μπίρα αυτή είναι επίσης διάφανη, ανήκει στην κατηγορία "λάγκερ" όπως συνήθως λέγεται στην Ελλάδα ή "χέλες" (helles = φωτεινή) όπως την λένε συνήθως εδώ. Περιέχει οινόπνευμα (υπάρχει λόγος που το γράφω εδώ, θα δούμε παρακάτω), με οινοπνευματικό βαθμό γύρω στο 5.

Εκτός όμως απ' αυτή τη συνηθισμένη μπίρα, ειδικά για το Οκτόμπερφεστ κυκλοφορεί άλλος τύπος, γύρω στους 6 βαθμούς. Οπτικά δεν διαφέρουν, αλλά γευστικά αρκετά. Αυτό το είδος κυκλοφορεί και την περίοδο της νηστείας. Ο λόγος; ότι χρησιμοποιείται αντί για φαγητό. Δεν τρως λόγω νηστείας, πίνεις όμως μπίρα, παίρνεις θερμίδες και αντέχεις.

Εκτός απ' αυτές όμως (δυο είδη μέχρι τώρα) κυκλοφορεί άλλο μια παραλλαγή, γι' αυτούς που δεν θέλουν πολύ το οινόπνευμα: η ράντλερ (radler). Αυτή είναι ένα μείγμα πραγματικής μπίρας και σόδας (αυτή που πίνουμε, σαν γκαζόζα αλλά χωρίς ζάχαρη). Κυκλοφορεί στο εμπόριο εμφιαλωμένη από μερικά εργοστάσια αλλά σερβίρεται και σε κάθε μπιραρία του Μονάχου. Η συνταγή απλή: παίρνεις ένα ποτήρι το γεμίζεις περίπου μέχρι τη μέση με μπίρα (χέλες συνήθως, αλλά αν θέλεις το αλλάζεις, αλλά δεν έχει και πολύ νόημα τότε) κι από κει και πάνω με σόδα απ' τη διπλανή κάνουλα. Απαραίτητη η εμπειρία μέχρι πού θα γεμίσεις. Αποτέλεσμα, το ένα ποτήρι δύσκολα να είναι ίδιο με το άλλο. Παλιότερα η Ειρήνη μου ζήταγε να της κατεβάζω ράντλερ γιατί της αρέσει. Όταν όμως έμαθε το κόλπο, λέει άσε, άμα θέλω τη φτιάχνω μόνη μου (δεν ξέρω αν το έχει κάνει στην πράξη, αλλά η ιδέα υπάρχει).

Για τους πιο μερακλήδες υπάρχει και πιο δυνατή μπίρα. Η σκούρη ή μαύρη ή και μποκ για τα ελληνικά δεδομένα, ντούνκελ (dunkel= σκοτεινή) για τα βαυαρικά ή άλτες (altes= παλιά) για τα βορειογερμανικά! Αυτή είναι με ανεβασμένους βαθμούς, γύρω στους 8 και βάλε. Κυκλοφορεί και σε πιο ραφινάτη εκδοχή, την κόκκινη, αν και αυτή μόνο σε μπουκάλι την έχω δει.

Παρεμπιπτόντως, σπάνια να δεις κουτάκια. Εκείνο που κυκλοφορεί κυρίως είναι το μπουκάλι και μάλιστα σε κιβώτια των 20. Άλλες συσκευασίες είναι σε πλαστικά μπουκάλια (κυρίως στα φτηνά σουπερμάρκετ) και σε βαρελάκια των 5 ή 6 λίτρων. Ενώ κανονικά σερβίρεται σε ποτήρια του ενός λίτρου. Σε ώρες που τα μαγαζιά δεν έχουν πολλή κίνηση, μπορεί αν σου σερβίρουν και μισόλιτρο (το παρακάτω είναι αδιανόητο - αν θες πιες ράντλερ!).

Αυτά γενικά με τις μπίρες από κριθάρι. Υπάρχει όμως κι άλλη διαδεδομένη εδώ πρώτη ύλη: το σιτάρι. Οι μπίρες από σιτάρι που λέγονται "βάις" (Weissbier = άσπρη αλλά και Weizenbier = σταρένια μπίρα) έχουν κι αυτές τις κατηγορίες τους. Λέγονται βάις - άσπρες, γιατί όταν σερβίρονται είναι λίγο θολές. Είναι η μπίρα που πίνει η Μαρία (στη φωτογραφία, αλλά και γενικότερα). Αυτή σερβίρεται σε ειδικού στυλ ποτήρια του μισού λίτρου. Και προχτές που είχαμε πάει στο Χιρσγκάρτεν, για παράδειγμα, και εγώ δεν ήθελα εκείνη την ώρα ένα λίτρο μπίρα, διάλεξα μια βάις για να είναι σε μικρότερη δόση (αν και εκεί δεν είχε σπέσιαλ ποτήρι). Υπάρχουν μάρκες που βγάζουν μόνο βάις!

Κατηγορίες μιας βάις: η πιο συνηθισμένη είναι είναι η χέφεβάις (hefe = μαγιά), δηλ. σταρένια μπίρα με μαγιά που η μαγιά υπάρχει και η ζύμωση συνεχίζεται ακόμα και στο μπουκάλι (ή στο βαρέλι). Και στο βαρέλι μεν ειδικό σερβίρισμα δεν μπορεί να γίνει, αλλά απ' το μπουκάλι έχει ειδική ιεροτελεστία: αδειάζεις στο ποτήρι περίπου τα 2/3 του μπουκαλιού, αναποδογυρίζοντας. Μετά, το αφήνεις ένα δυο λεπτά, το κουνάς να ξεκολλήσει η μαγιά απ' τον πάτο, κι αδειάζεις και το υπόλοιπο.
Όμως υπάρχει επίσης η "κλαρ" (που είναι κατασταλαγμένη και σχεδόν διάφανη), αλλά και η σκούρη βάις.

Και για να κλείσουμε σήμερα με τις κατηγορίες της μπίρας να αναφέρω και την άλκοολφράι τουτέστιν η χωρίς αλκοόλ. Ναι. Γι' αυτούς που θέλουν να απολαμβάνουν τη γεύση αλλά έχουν πρόβλημα με το αλκοόλ (όχι για την οδήγηση, υποτίθεται ότι εκεί το κοντρολάρουν) υπάρχει και αυτή η εκδοχή!