Διατίμηση

Στην Ελλάδα υπάρχουν κάποια είδη που είναι σε διατίμηση. Δηλ. η τιμή τους είναι συγκεκριμένη για όλα τα σημεία πώλησης, είναι παντού η ίδια. Αυτό δεν πολυσυνηθίζεται στις καπιταλιστικές κοινωνίες γενικά, κι ακόμα και στην Ελλάδα, περισσότερο ως δικαιολογία των κυβερνήσεων υπάρχει, ως μια λαϊκίστικη εκδήλωση, παρά ως ουσία. Και δεν μιλάω για τις περιπτώσεις που επιβάλλεται ανώτατη τιμή για την προστασία των καταναλωτών από την αισχροκέρδεια ορισμένων (όπως π.χ. συμβαίνει τακτικά με τις τιμές της βενζίνας). Αλλά για διατίμηση.

Διατίμηση δεν υπάρχει στο ψωμί, παρόλο που έτσι νομίζουν μερικοί. Διατίμηση υπάρχει στο νερό, στον καφέ και στο τοστ που πουλιέται από τα κυλικεία. Τα κυλικεία των πλοίων ή των αρχαιολογικών χώρων και άλλες τέτοιες περιπτώσεις που συχνάζει πολύς κόσμος κι ιδιαίτερα τουρίστες. Να φανούμε πως εμείς δίνουμε αξία στον άνθρωπο. Γιατί όπως λέει ο Παναγιώτης, αποτελούμαστε από νερό κι έτσι αυτό είναι είδος πρώτης ανάγκης. Άρα πρέπει να είναι σε προσιτή τιμή. Τώρα γιατί το 0,50€ το μικρό μπουκαλάκι του μισού λίτρου θεωρείται προσιτή τιμή ενώ τα 2€ ας πούμε όχι, απάντηση δεν έχει. Ή έχει πως το νερό είναι τσάμπα στη φύση. Η συζήτηση έγινε με αφορμή την παρατήρησή μου ότι στην Γερμανία (και όχι μόνο) το μπουκαλάκι το νερό έχει ίδια ή περίπου ίδια τιμή με τα αναψυκτικά ή την μπίρα (2,20€ το μισό λίτρο νερό και μη αλκοολούχα ποτά, 2,70€ το μισό λίτρο η μπίρα).

Καταρχάς στη διατίμηση δεν είναι μόνο το νερό. Είναι κι ο καφές. Γιατί μπήκε κι ο καφές; Είναι απαραίτητος στον οργανισμό; Το θυμήθηκα βλέποντας τη σχετική πινακίδα στο κυλικείο του πλοίου. Το πρόβλημά μου ήταν, πως όταν πήρα εγώ καφέ (για ορθίους λέει, και στο χέρι τον πήρα) αντί για 1€ που απ' όσο θυμάμαι έλεγε η διατίμηση, τον πλήρωσα 3,50€. Κι εκεί θυμήθηκα την πατέντα που έχουν εφεύρει οι κυλικειάρχες: Τον καφέ της διατίμησης τον ονομάζουν "μικρό" αφού δεν αναφέρεται τίποτα για το μέγεθός του. Και είναι αστείο να πίνεις φραπέ σε ποτήρι του κρασιού (ή κάπως έτσι). Ενώ το "κανονικό" μέγεθος είναι εκτός διατίμησης και τον πουλάνε όσο θέλουνε. Όσο δε για το τοστ, στη διατίμηση είναι αυτό που είναι με σκέτο τυρί. Εκτός αυτό που είναι με τυρί - ζαμπόν. Ο καθένας βγάζει τα συμπεράσματά του.

Στη Γερμανία, όπως είπα και στην αρχή, το νερό πουλιέται εμφιαλωμένο και στην ίδια τιμή με τα μη αλκοολούχα αναψυκτικά. Δηλ. πορτοκαλάδα ή κόλα κλπ. Και συνήθως είναι κι αυτό με ανθρακικό. Δύσκολα θα βρεις σε μαγαζί μπουκάλι με σκέτο (στιλ - still). Η μπίρα έχει λίγο παραπάνω κι έτσι η λογική είναι παίρνουμε μια μπίρα. Γιατί να πάρω σκέτο νερό. Επίσης, όπως έχω γράψει και παλιότερα, νερό δεν σερβίρεται π.χ. με τον καφέ (κάτι που είδα επίσης να συμβαίνει στα πλοία). Αν ζητήσεις νερό από τη βρύση (με τον καφέ ή το φαγητό), μπορεί και να σου φέρουνε, Μπορεί όμως και όχι. Πάντως, θα σε κοιτάνε καλά καλά. Λίγα μαγαζιά προσφέρουν νερό στους πελάτες τους, παρ' όλο που οι εταιρίες ύδρευσης διαφημίζουν το πόσο ποιοτικό είναι το νερό που διοχετεύουν στα σπίτια. Για το Μόναχο ας πούμε λέει πως είναι απ' τα καλύτερα της Ευρώπης, αλλά να, είναι λίγο σκληρό. Γι' αυτό κι εγώ παίρνω και εμφιαλωμένο, χρησιμοποιώ και μια κανάτα - φίλτρο και φιλτράρω κάποιο, έ και δηλητήριο να ήταν, σε τόσο μικρές (που λέει ο λόγος) δόσεις δεν θα έβλαφτε.

Πάντως, δεν μου κάνει καθόλου εντύπωση κάτι τέτοιο. Θυμάμαι πριν αρκετά χρόνια που βρέθηκα Χριστούγεννα στο Βέλγιο και τότε πρωτοείδα σε ένα πανηγύρι που η καντίνα πουλούσε νερό, πορτοκαλάδα, κόλα και δεν θυμάμαι ποιο ήταν το τέταρτο, όλα στην ίδια τιμή! Παρόμοια τα πράγματα και σε άλλες χώρες. Μπορεί στη Γερμανία να είναι κοντά η τιμή και της μπίρας, κάτι που δεν συμβαίνει αλλού, αλλά αυτό γίνεται γιατί η μπίρα είναι κάτι το απαραίτητο για τους Γερμανούς.

Και μια σύγκριση καταναλώσεων: Στο τρένο μέσα, κάθε μήνα, υπάρχει το περιοδικό "mobil" των γερμανικών σιδηροδρόμων. Εκεί έχει διάφορες διαφημίσεις, τα έργα που γίνονται ή μάλλον που σχεδιάζονται για την βελτίωση των δρομολογίων, προτάσεις για εκδρομές κλπ. Στο τεύχος αυτού του μήνα λοιπόν βλέπω και έναν απολογισμό - παρουσίαση του συνολικού έργου που φέρνουν σε πέρας με όλο αυτό το δίκτυο που έχει αναπτυχθεί (ίσως θα είχαν ενδιαφέρον τα νούμερα αυτά να τα παρουσίαζα κάποια στιγμή). Μέσα στ' άλλα λοιπόν, έχει και το τι πουλάνε από τα κυλικεία των τρένων κάθε μέρα: 6054 λίτρα αναψυκτικά (στα οποία όπως ήδη ανάφερα περιλαμβάνεται και το νερό) έναντι 12.874 ποτήρια μπίρα, που αν τα μετατρέψεις σε λίτρα θα βγουν περίπου στα ίδια. Προηγείται με διαφορά ο καφές: 31.000 φλιτζάνια!

Να υπενθυμίσω ότι νερό δεν σερβίρεται ούτε με καφέ ούτε με γλυκό ούτε με φαγητό. Αν ζητήσεις μπορεί να σου φέρουνε από τη βρύση, αλλά συνήθως το παραγγέλνεις όπως θα παράγγελνες ένα αναψυκτικό. Μάλιστα κάποιοι στην καφετέρια αν δεν θέλουν καφέ ή μπίρα ή κάτι άλλο παραγγέλνουν ένα νερό. Και τους φέρνουν βέβαια απλά και μόνο ένα μπουκάλι νερό. Και δεν υπάρχει παρεξήγηση. Για σκεφτείτε να γινόταν κάτι τέτοιο στην Ελλάδα!