Χρόνια Πολλά

Άντε, και του χρόνου το Πάσχα. Χρόνια καλά και πολλά σε όλους εορτάζοντες (πρώτιστα) και μη. Ευχαριστώ για τις ευχές και να βάλω λίγα μεζεδάκια, λόγω της ημέρας! Ετοιμαζόμαστε για το πασχαλινό τραπέζι. Το κατσικάκι γυρίζει στη σούβλα (τυλιγμένο σε λαδόκολλα, παραλλαγή που έμαθα απ' τον κουμπάρο μου πριν πολλά χρόνια και που βοηθάει το ψητό να κρατάει το ζουμί του αλλά και να ψήνεται πιο γρήγορα) ενώ και η παπούδα (συνταγή της Τούλας απ' τις Σέρρες) έχει μπει στο φούρνο!

Βιέννη: Καφές, Φαγητό

Κουίζ: Τι είναι αυτό που κρατάει η κυρία; Η απάντηση στο τέλος.

Η Βιέννη περηφανεύεται πως είναι η πατρίδα του σνίτσελ. Χιλιάδες σνίτσελ πουλιούνται καθημερινά στην πόλη (και στην υπόλοιπη Αυστρία, αλλά όχι με τον ίδιο ρυθμό). Έτσι αυτό που φάγαμε αρκετά ήταν σνίτσελ. Η Ειρήνη κατάφερε στις 4 μέρες που μείναμε να φάει 4 φορές σνίτσελ: Μία στο δρόμο στο χέρι σε ψωμάκι (3€), μια σε εστιατόριο σερβιρισμένο κανονικά (8€;) και δυο σε ενδιάμεσο: σε πιάτο με πατάτες τηγανιτές (4 - 5€) αλλά στο χέρι ( ή σε παρακείμενο τραπεζάκι). Εγώ τις δυο τελευταίες μόνο. Την πρώτη μέρα αποφάσισα να φάω μπόσνια (Bosnia - 3€) που είναι λουκάνικο σε ψωμάκι με διάφορα καυτερά.

Λέμπερκεζε

Η γλώσσα, η όποια γλώσσα, έχει τις ιδιαιτερότητές της και τα παράξενά της. Και είναι συνηθισμένο να υπάρχουν σύνθετες λέξεις. Αυτές έχουν κάποια σχέση με τα συνθετικά τους (έστω κι αν δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά). Και στα Γερμανικά αυτό είναι πολύ συνηθισμένο, αφού πολύ συχνά φτιάχνονται λέξεις σιδηρόδρομοι που αποτελούνται από δυο, τρεις ή και περισσότερες απλές λέξεις (μονοσύλλαβες αλλά και πολυσύλλαβες) αν θέλουνε να περιγράψουν ένα αντικείμενο, μια κατάσταση κλπ. Παραδείγματος χάρη το "κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός" είναι Hauptbahnhof  που στην πραγματικότητα είναι οι τρεις αυτές λέξεις ενωμένες σε μία. Αυτό όμως το λέμπερκεζε (Leberkäse) που φαίνεται να αποτελείται από δυο λέξεις τι σχέση έχει με τις λέξεις που το δημιουργούν; Η μόνη που μπορώ να δω είναι ότι όλα είναι φαγώσιμα.

Καφές - 2

Όχι, δεν σας ξέχασα. Εύκολα γλιτώνετε νομίζετε. Αλλά, να. Η σημερινή μέρα έχει τις ιδιαιτερότητές της. Στην Ελλάδα, βέβαια, αλλά, εξ αντανακλάσεως, μας πιάνει κι εμάς. Έτσι αντί για πρωινή δημοσίευση το άφησα για το μεσημέρι.
Θέλω να γράψω για κάτι που ανακάλυψα χθες, να δικαιωθεί κι ο Γιώργος. Πολλές φορές έχω γκρινιάξει που δεν υπάρχουν καφετέριες στο Μόναχο και πως μετά τις 8 το βράδυ δεν βρίσκεις να πιεις καφέ. Κι ο Γιώργος μου έλεγε πως αφού υπάρχουν τα μπιστρό να βολευτώ μ' αυτά. Μα σερβίρουν φαΐ και πιοτό εκεί. Για καφέ θα πάω εγώ; Και τι σε πειράζει εσένα μου έλεγε. Έτσι είναι τα πράγματα, ακολούθα το στιλ τους.

Χριστούγεννα Ξανά

Έφθασαν τα Χριστούγεννα και πάλι. Δεν συμφωνείτε; Πιστεύετε ότι έχουμε καιρό ακόμα; Οι διακοσμητές έχουν άλλη άποψη. Έτσι παντού άρχισαν να εμφανίζεται ο Χριστουγεννιάτικος διάκοσμος. Λαμπάκια κρεμασμένα, στεφάνια και φιγούρες στις βιτρίνες, μπάλες και ψεύτικο χιόνι καθώς και στολισμένα δέντρα δίνουν την παρουσία τους.

Τιμές

Έχω ξαναγράψει, νομίζω, για τον ανταγωνισμό των τιμών απ' τα διάφορα καταστήματα με παρεμφερή (ή και τα ίδια) προϊόντα. Π.χ. ανάμεσα στο (γνωστό) ΙΚΕΑ και το Πόκο ή το Ρόλλερ ή ένα απ' τα τόσα άλλα. Για να γίνει πιο κατανοητό το θέμα θα δώσω ένα απλό παράδειγμα με πραγματικές τιμές από ένα κοινό και καθημερινό είδος: το κρουασάν.

Ψάρια

Για το ότι απ' τα φαγητά που μου λείπουν περισσότερο στο Μόναχο είναι τα φρέσκα ψάρια το έχω ξαναγράψει. Ψάρι φάγαμε πολύ (μα πάρα πολύ) στη διάρκεια της εκδρομής στη Σκανδιναβία. Για πρωινό ή στο βραδινό μπουφέ το ψάρι ήταν πάντα παρόν. Κύρια σολομός καπνιστός ή μαγειρεμένος με διάφορους τρόπους. Αλλά όταν τέλειωσε η εκδρομή επιστρέψαμε στα ίδια. Και η έλλειψη φρέσκου ψαριού και κύρια απ' τα λεγόμενα ψιλά επανήλθε.

Πατάτες

Από παλιά, πριν έρθω εδώ, είχα την εντύπωση ότι οι Γερμανοί είναι φίλοι της πατάτας. Κάτι που δεν διαψεύστηκε. Κι άλλοι λαοί έχουν παρόμοια φήμη (Άγγλοι - Γάλλοι πατατάδες λέγαμε κάποτε), πάντως εδώ σίγουρα η πατάτα είναι βασιλιάς. Και μιλάμε για νόστιμοι πατάτα. Δεν ξέρω πώς γίνεται, αλλά όποιος φίλος έχει έρθει κι έχει φάει πατάτες εδώ πάντα κάνει τι διαπίστωση ότι είναι πατάτες με ουσία. Κι όχι πως ψάχνω και πολύ τι είδος θα πάρω.

Ρουλάντεν (Rouladen)

Μια γερμανική συνταγή κατ' απαίτηση της Κλαίρης (που στις 4 Ιούνη θα συμμετέχει στη 3η διεθνή γυμνή ποδηλατοδρομία της Θεσσαλονίκης για την οικολογία): Ρουλάντεν (Rouladen) λοιπόν σήμερα, δηλ. γεμιστά ρολά κρέατος. Έβλεπα στο σούπερ μάρκετ να πουλάνε κομμάτια κρέας που τα λέγανε ρουλάντεν. Συνήθως μοσχαρίσια. Κι έψαχνα πώς μπορώ να τα μαγειρέψω. Ψάχνοντας βρήκα ότι με παρόμοιο τρόπο μπορείς να φτιάξεις όποιο κρέας θέλεις. Και είναι μια συνταγή μάλλον ελεύθερη. Βάζεις ή βγάζεις υλικά ανάλογα με το τι σου αρέσει (κάτι που έρχεται σε αντίθεση με το ότι οι Γερμανοί θέλουν ακριβείς οδηγίες για τα πάντα)! Επίσης η ποσότητα δεν είναι σταθερή. Ανάλογα για πόσα άτομα θα φτιάξεις, ένα για τον καθένα.

Καφές

Για τον καφέ έχω ξανααναφερθεί, αλλά αυτό ήταν από σπόντα. Εδώ θα γράψω αναλυτικά για το θέμα μιας και είναι ενδιαφέρον το πού και πώς πίνουν τον καφέ τους οι άνθρωποι σε κάθε περιοχή: Παντού υπάρχει η συνήθεια του καφέ.

Ημερομηνία Λήξης

Για το γάλα το ήξερα Δεν βρίσκεις εδώ φρέσκο όπως εννοούμε το φρέσκο στην Ελλάδα, με ημερομηνία λήξης 4 - 5 ημερών από την παστερίωση. Το πιο "φρέσκο" που μπορείς να βρεις είναι αυτό που λήγει σε 10 – 12 μέρες. Αλλά ένα περίεργο πράγμα: σε όλα τα προϊόντα ψυγείου, η ημερομηνία λήξης είναι και σ’ αυτά μετά από το πολύ δυο βδομάδες. Είτε τυρί κομμένο (και συσκευασμένο) πάρεις, είτε ζαμπόν σε φέτες, είτε σαλάτες «μαγιονέζας» (που δεν έχω βρει την πιο κλασσική που ήξερα από κάτω – τη ρώσικη, εδώ έχει πατατοσαλάτα που κάπως της μοιάζει και κάτι κρεατοσαλάτες, λαχανοσαλάτες με πίκλες και άλλα τέτοια) όλα λήγουν σε λίγες μέρες. Παίρνεις και δεν προλαβαίνεις να τα καταναλώσεις ολόκληρα. Έχουν λήξει! Εκτός κι αν όσοι τις αγοράζουν τις καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες, οπότε και δεν έχουν πρόβλημα ή δεν πουλιούνται ιδιαίτερα, αλλά τότε γιατί υπάρχουν σε όλα τα ψυγεία των σούπερ μάρκετ;

Τα Ψάρια

Κι αν το παξιμάδι δεν υπάρχει, γιατί να υπάρξει το ψάρι. Το πρώτο είναι θέμα τεχνικής. Το δεύτερο θέμα απόστασης. Από πού να έρθει το ψάρι στο Μόναχο. Κι αφού δεν το ήξεραν παλιότερα πώς να έχει μπει στη διατροφή τους. Με την ανάπτυξη των μεταφορών έρχονται κάτι ψάρια αλλά, εκτός από κάνα σολομό, δεν λένε. Ανύπαρκτης φρεσκάδας ακόμα και τα ποταμίσια που βρίσκω στον πάγκο του σουπερμάρκετ. Αλλά ούτε από κατεψυγμένα υπάρχει φως. Έχει σαρδέλα κατεψυγμένη(!) και κάτι άλλα που δεν τα ξέρω και δεν έχουν γεύση. Αλλάζω, δοκιμάζω και δεν έχω βρει κάτι να μ’ αρέσει όπως π.χ. μπακαλιάρο. Θα συνεχίσω και πού θα πάει. Μέχρι να φύγω κάτι θα βρεθεί! Δεν ξέρω τι γίνεται σε άλλα μέρη που είναι πιο κοντά σε θάλασσα. Πάντως εδώ δεν λένε.

Παξιμάδια και Τυρί

Ποιο παξιμάδι. Το είδος είναι άγνωστο εδώ. Υπάρχουν κι εγώ δεν ξέρω πόσα είδη από ψωμιά ή ψωμάκια, μεγάλα, μεσαία, μικρά κλπ με ηλιόσπορο, με κρεμμύδια, με πατάτα, με σουσάμι, με ό,τι βάλει ο νους του ανθρώπου. Όμως παξιμάδια δεν έχω βρει. Φρυγανιές ναι, κι αυτές στο σουπερμάρκετ που είναι μικρές και γλυκές (προφανώς, έχουν αυξημένη ζάχαρη). Εγώ έχω συνηθίσει να συνοδεύω το τσάι μου με παξιμάδι που το βουτάω και τυρί. Και το παξιμάδι μου λείπει. Όχι ότι το τυρί είναι της προκοπής. Σε μεγάλη «ποικιλία» είναι τα τυριά τύπου ένταμ ή γκούντα. Ημίσκληρα ή μαλακά (μπρι) σε χαμηλή τιμή και γεύση. Αλλά, ευτυχώς, βρήκα στο Άλντι ένα κατσικίσιο που λέει. Υπάρχει και παρμεζάνα, αλλά μπορείς να τη φας σκέτη? Δεν μου ‘ρχεται. Βρίσκω και φέτα «Τυράς» στο Λιντλ κι έτσι λοιπόν, από τυρί τα βολεύω. Από παξιμάδι όμως? Και βέβαια δεν λέει να κάνω εισαγωγή από Ελλάδα (γενικά η ιδέα της εισαγωγής τροφίμων δεν μ’ αρέσει).

Τα Λουκάνικα

Οι φήμες ήθελαν το πιο συνηθισμένο πράγμα για πρόχειρο φαγητό στη Γερμανία να είναι τα λουκάνικα. Κατά κάποιο τρόπο αυτό είναι σωστό. Στα διάφορα πανηγυράκια που στήνονται με διάφορες ευκαιρίες (Οκτόμπαφεστ, Χριστούγεννα ή και τοπικά γεγονότα) πάντα θα υπάρχουν καντίνες με λουκάνικα. Και υπάρχει και μεγάλη ποικιλία (λεπτά, χοντρά, κοντά, μακριά, άσπρα, κόκκινα συνδυασμοί αυτών). Αλλά δεν είναι το πρόχειρο φαγητό του δρόμου. Το ρόλο αυτόν τον παίζουν τα κεμπαπτζίδικα. Ελληνικά ή συνήθως τούρκικα, για κατανάλωση στο χέρι ή καθιστά με συνοδεία μιας μπίρας, ξεφυτρώνουν παντού. Και βέβαια το κλασικά φαστ φουντ (Berger King, Mc Donald, Subway οι σημαντικότερες μάρκες).

Νερό

Μετά το ψωμί και τις μπίρες, να πούμε και για το νερό. Παρ’ όλο που στα καταστήματα δεν σερβίρεται νερό με την κανάτα και παρ’ όλο που η τιμή του αν το αγοράσεις στο δρόμο είναι ίδια με τα αναψυκτικά όπως προαναφέρθηκε, νερό καταναλώνεται αρκετό. Και δεν ξέρω πόσο πίνεται από το δημόσιο δίκτυο (βρύση) αλλά στα καταστήματα υπάρχει μεγάλη ποικιλία εμφιαλωμένων νερών. Τα περισσότερα πειραγμένα. Άλλα με αέριο (ανθρακούχο) σε μεγάλη ή μικρή δόση, άλλα με γεύση – χυμό μήλο (κυρίως) ή μέντα ή φράουλα και δεν συμμαζεύεται, αντίστοιχα με αυτά που λανσάρει η «Αύρα» στην Ελλάδα. Και είναι πολλοί με ένα μπουκάλι στο χέρι ή στην τσάντα. Το να βρεις εμφιαλωμένο νερό σκέτο κάποιες φορές καταντάει άθλος. Πρέπει να ψάξεις και να προσέξεις τι θα διαλέξεις. Και η τιμή στα σουπερμάρκετ όχι ότι είναι μικρή. Από 0,50 € το λίτρο έρχεται (και ανεβαίνει ανάλογα το τι επιπλέον έχει) με μικρές εξαιρέσεις που συνήθως γευστικά δεν σε τραβούν.

Οι Μπίρες και οι Μπιραρίες

Γερμανία χωρίς μπίρες είναι σκορδαλιά χωρίς σκόρδο. Και υπάρχουν μάρκες (ετικέτες) ων ουκ εστίν αριθμός. Υπάρχουν ζυθοποιίες κάθε μεγέθους και συνήθως η κάθε πόλη έχει τη δική της (ή μάλλον τις δικές της). Επίσης για όσους έχουν συνηθίσει να κάθονται και να παραγγέλνουν «πιάσε μια πράσινη» θα τους απογοητεύσω.

Το Μπρέτσελ

Το μπρέτσελ (Brezel) είναι το κουλούρι του Βαυαρού αλλά και του Γερμανού πια. Μπορεί να μην βρεις να πουλάνε λουκάνικα στους δρόμους, όπως λέει ένας άλλος μύθος, αλλά μπρέτσελ παντού. Με τιμές από 3 στο Ευρώ μέχρι 1 € το ένα (ή και περισσότερο), πουλιούνται από όλα τα μαγαζιά με (άμεσα) φαγώσιμα. Κυκλοφορούν και σε μεγάλο μέγεθος (κυρίως στις μπιραρίες). Νοστιμότατο.

Το Πρόχειρο Φαγητό

Το πρόχειρο φαγητό, στο χέρι, θα το βρεις μόνο σε ορισμένα μέρη. Κοντά π.χ. σε σιδηροδρομικούς σταθμούς. Αλλά, συνήθως, όχι όταν κάνεις βόλτα σε πεζόδρομους. Μ’ αποτέλεσμα να νομίζεις ότι δεν τρώνε οι Γερμανοί. Και για τον καφέ τους συνήθως κάθονται (με τις ώρες άμα λάχει, παρά τα αντίθετα λεγόμενα) σε καφέ – πρατήρια αρτοποιίας. Παίρνεις ένα γλυκάκι, πίνεις και το καφεδάκι. Κάθε «φούρνος» που σέβεται τον εαυτό του έχει και μερικά τραπεζάκια. Λίγα ή πολλά δεν έχει σημασία. Υπάρχουν και τα όρθια τραπέζια που είναι απλά για να ακουμπάς τον καφέ σου, αλλά σε συγκεκριμένα μέρη που ο κόσμος είναι περαστικός. Γενικά κάθονται. Και κάθονται πολύ έξω. Αν δεν βρέχει είναι έξω ακόμα κι αν υπάρχουν σόμπες ή αν είναι τυλιγμένοι σε κουβερτούλα. Κάθε μαγαζί για καφέ (ή μπίρα ανάλογα τις προτιμήσεις) έχει τραπεζάκια έξω, έχει και μερικές κουβέρτες φλις (συνήθως) που παίρνεις και τυλίγεσαι.

Μια Γερμανική Συνταγή: «Πρωινό» Αγροτικό (Bauernfrühstück)

Επειδή αφενός πάντα μ’ αρέσει να δοκιμάζω καινούρια πράγματα και αφετέρου εκτός από τα πνευματικά θέματα μ’ αρέσουν και τα υλικά (αλλιώς πώς θα έφτιαχνα έτσι στρογγυλή την κοιλίτσα μου) να και μια γερμανική συνταγή με υλικά που μπορούν να βρεθούν παντού. Λέγεται πρωινό αλλά εγώ το έχω φτιάξει συνήθως ως βραδινό (και για αρκετά άτομα βέβαια).

Μύθος και Πραγματικότητα: Κόστος Διαβίωσης

Μύθος Διπλός: Η Γερμανία είναι ακριβή. Αλλά και ο αντίποδας: Η Γερμανία είναι φθηνή.

Πραγματικότητα: Δύσκολο να απαντήσεις ακριβή ή φθηνή. Υπάρχουν είδη που κοστίζουν ακριβότερα (π.χ. τα φρούτα ή τα λαχανικά που έρχονται συνήθως από άλλες χώρες, Ισπανία ή Ιταλία κλπ) και άλλα που κοστίζουν φθηνότερα (π.χ. τα κρεατικά). Ο καφές ανάλογα που θα τον πιεις μπορεί να έχει 1 ή 2 ή 3 ευρώ. Όμως σερβίρεται χωρίς νερό (ή σε προχωρημένες καταστάσεις με νερό σε κρασοπότηρο ή μικρότερο – αυτός στη φωτογραφία, όπως φαίνεται, στο κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Μονάχου πληρώθηκε 2,90 €).

Προσοχή: Αν αγοράσεις και ένα νερό η τιμή ανεβαίνει κατακόρυφα γιατί το νερό κοστίζει όσο και το αναψυκτικό (1,5 – 2 – 2,5 € τα 0,5 λίτρα) και λίγο πιο πάνω ή πιο κάτω από τη μπίρα (που σε σχέση με την Ελλάδα είναι πάμφθηνη). Τα εισιτήρια στα αστικά μέσα είναι ακριβότερα αν τα πάρεις μεμονωμένα αλλά παρόμοια με τα δικά μας σε πακέτα (και έχει πακέτα πολλών και διαφόρων ειδών, βρες ποιο σου ταιριάζει για να πληρώνεις λιγότερα). Τα είδη ρουχισμού? Μάλλον φθηνότερα. Συμπέρασμα; Απόλυτο δεν υπάρχει (τουλάχιστον ακόμα).
Πάντως, επειδή για το θέμα των τιμών υπάρχουν αρκετές ερωτήσεις σκοπεύω να επανέλθω με συγκεκριμένα αριθμητικά παραδείγματα - και ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του.