Ωράρια

Αφορμή για το σημείωμα αυτό ήταν η προτροπή της Γερμανίδας πρωθυπουργού (καγκελάριο λένε την αντίστοιχη θέση, αλλά είναι το ίδιο) στους Έλληνες να δουλεύουν περισσότερο και να κάνουν λιγότερες διακοπές! Κι επειδή μου φάνηκε παράξενο είπα να γράψω ό,τι ξέρω σχετικά. Ούτε μελέτη είναι το σημερινό, ούτε έχει άμεσα συμπεράσματα αφού ούτε δουλεύω σε γερμανική υπηρεσία ούτε έχω άμεσα σχέση με Γερμανούς για να ξέρω τι ακριβώς συμβαίνει. Τότε; τι νόημα έχει να γράψω σχετικά; Ε, κάτι θα βρεθεί, τα συμπεράσματα τα βγάζει ο καθένας στο τέλος.

Να δουλεύουν, λοιπόν, οι Έλληνες περισσότερο. Περισσότερο από τι; Από τώρα; Δηλ. οι γερμανικές εταιρίες στην Ελλάδα, και που είναι ήδη αρκετές ενώ αναμένονται κι άλλες με τις τελευταίες ιδιωτικοποιήσεις, με τα ίδια λεφτά να έχουν περισσότερη παρεχόμενη εργασία; Αν είναι έτσι να το καταλάβω. Τα συμφέροντα των εταιριών της υποστηρίζει κι εντάξει. Αλλά αν εννοεί περισσότερο απ' τους Γερμανούς στη Γερμανία, χμ... εδώ το πράγμα σηκώνει συζήτηση. Περισσότερο απ' τους απασχολούμενους των 400€; Γιατί όπως έχω αναφέρει ξανά, οι περισσότερες θέσεις στις αγγελίες είναι για ωρομίσθιους που θα δουλεύουν μέχρι 60 ώρες το μήνα άρα θα παίρνουν μέχρι 400€. Με το κατώτατο ωρομίσθιο που ισχύει έτσι βγαίνει. Και γιατί προσδιορίζεται σ' αυτό το ύψος; Γιατί απλούστατα, σύμφωνα με τη γερμανική νομοθεσία, οι αμοιβές μέχρι 400€ το μήνα δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές κρατήσεις. Έτσι λοιπόν παίρνεις τα 400, δεν έχεις ασφάλιση και είσαι και μετέωρος. Καμιά σταθερότητα. Ε, ναι! Κάτι τέτοιο δεν έχει αρχίσει ακόμα στην Ελλάδα και οι επιχειρήσεις πολύ θα το θέλανε νομίζω. Χώρια που στα χαρτιά δεν έχεις και ανέργους με τον τρόπο αυτό. Πώς είναι άνεργος ο άλλος, αφού δουλεύει. Για 400; Για 400. Τι σχέση έχει; Δεν πάει στη δουλειά; Το θέμα της ασφάλισης είναι βέβαια σοβαρό και δεν ξέρω τι πρόνοια υπάρχει αν δηλ. αυτής της κατηγορίας οι ανασφάλιστοι έχουν κάποια κοινωνική ασφάλεια από το κράτος.

Να δουλεύουμε περισσότερο και να μην κάνουμε τόσες διακοπές. Οι μέρες διακοπών των γερμανικών σχολείων, όπως έχω διαπιστώσει από πρώτο χέρι, δεν είναι λιγότερες απ' ότι στην Ελλάδα. Ειδικά στα νότια κρατίδια της Βάδης - Βυρτεμβέργης και της Βαυαρίας μάλλον περισσότερες θα τις έλεγα. Αλλά μετριώνται διαφορετικά, πιο κολπατζίδικα για να βγαίνουν το δυνατόν λιγότερες στα χαρτιά. Κι όχι μόνο των σχολείων αλλά και οι όποιες διακοπές. Ας πούμε πας στο γιατρό και λέει πως είναι κλειστά από ... μέχρι ... βάζοντας Δευτέρα με Παρασκευή. Πόσες μέρες είναι; Μα πέντε. Στην Ελλάδα λέμε: για να μην έχουμε την κίνηση της Κυριακής ας γυρίσουμε Δευτέρα παίρνοντας μια μέρα άδεια επιπλέον. Και για να φύγουμε με την άνεσή μας ας φύγουμε από Παρασκευή. Πόσες μέρες έχουμε; Με έντεκα. Υπερδιπλάσιες απ' τους Γερμανούς. Πώς γίνετ' αυτό ρε παιδιά; Αφού μια Παρασκευή και μια Δευτέρα είναι η διαφορά; Α! αφού 11 μέρες θα λείπεις. Γιατί το λέω αυτό; Πόσες μέρες λέμε όλοι πως είναι οι διακοπές του Πάσχα των σχολείων; 15. Στη Βάδη είναι από την Τρίτη μέχρι την Παρασκευή του Πάσχα και η Μεγάλη Πέμπτη. Πόσες δηλ; 5 και μόνο. Όταν πρωτοείδα αυτή την παρουσίαση εντυπωσιάστηκα και ψαχνόμουνα: γιατί το γράφουν μ' αυτό τον τρόπο; Μετά το κατάλαβα. Βέβαια οι μαθητές στην Ελλάδα έχουν λιγότερα μαθήματα μιας και μεγάλο διάστημα τρώμε στις εξετάσεις. Ειδικά από τότε που καθιερώθηκε πως πρέπει να δώσει κάποιος πανελλήνιες για να πάρει το απολυτήριο Λυκείου, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια χορεύουν στο ρυθμό των εξετάσεων από τα μέσα Μαΐου (ειδικά φέτος κάναμε ρεκόρ, τα μαθήματα σταμάτησαν απ' τις 10) ενώ τα σχολεία κλείνουν στο τέλος του Ιούνη. Ενάμισι μήνας "στον αέρα". Οι Γερμανοί εξετάσεις δεν έχουν. Κι αν έχουν σε κάποιο επίπεδο για την πιστοποίηση του τι έχει καταφέρει μέχρι τώρα ο μαθητής (π.χ. τελειώνοντας μια βαθμίδα εκπαίδευσης - στο 9ο ή 10ο ή 12ο χρόνο, αυτές γίνονται παράλληλα με τα μαθήματα.

Το πρωί στο γαλλικό τρένο είμαστε κάποιοι τακτικοί επιβάτες, κάθε μέρα οι ίδιοι. Κι ειδικά στο μικρό τμήμα του βαγονιού τέρμα μπροστά που συνήθως κάθομαι (τον περιστερώνα όπως το λέω) βλέπω αρκετές φάτσες ίδιες κάθε μέρα. 16 θέσεις έχει, ε, δεν είναι δύσκολο. Γιατί οι τακτικοί ταξιδιώτες έχουμε και τακτικές συνήθειες. Καθόμαστε καθημερινά στις ίδιες (σχεδόν) θέσεις, ασχολούμαστε με τα ίδια πράγματα κλπ. Εγώ μπαίνω στο Μόναχο και κατεβαίνω στην Στουτγάρδη. Ένα άλλος κύριος, μεγαλύτερος από μένα που τον λέω "ο μπάρμπας" μπαίνει μαζί μου και κατεβαίνει στην Ουλμ. Δυο άλλοι μπαίνουν στην Ουλμ και κατεβαίνουν στη Στουτγάρδη. Αυτοί είμαστε κάθε μέρα. Δυο κυρίες εμφανίζονται συνήθως τη Δευτέρα. Κάποιες άλλες κατεβαίνουν στη Στουτγάρδη πίσω μου, αλλά δεν ξέρω πού ανεβαίνουν γιατί κάθονται αλλού. Αντίστοιχα είμαστε κάποιοι που βρισκόμαστε κάθε μέρα στο μετρό. Το θέμα είναι ότι τους βλέπω να πηγαίνουν, αλλά δεν ξέρω πότε επιστρέφουν. Πρώτα και κύρια γιατί δεν επιστρέφω εγώ κάθε μέρα την ίδια ώρα. Εξαρτάται πότε τελειώνω από το σχολείο. Κι έτσι, άλλη μέρα μπορεί να γυρίζω στο Μόναχο στις 2:30 (για να φτάσω στο σπίτι στις 3, αυτές είναι οι καλές μέρες) κι άλλη στις 5:30 (και φτάνω στις 6 - σε έκτακτες περιπτώσεις πάει ακόμα πιο πίσω). Από κει και πέρα, δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να βρεθούμε στις ίδιες θέσεις. Έτσι δεν είχα συναντήσει κανέναν στο γυρισμό. Ώσπου...

Ώσπου μια μέρα επέστρεφα στο σπίτι αργά. Είχαμε συνεδρίαση για τα αποτελέσματα φοίτησης της Γ' δηλ. ποιοι μαθητές έκαναν πολλές απουσίες και κόβονται και ποιοι ήταν συνεπείς και θα δώσουν εξετάσεις. (Μια ιδιομορφία των Λυκείων του εξωτερικού: ενώ γενικά ακολουθάνε την έναρξη και τη λήξη των τοπικών σχολείων, ειδικά η Γ' σταματάει κάποια στιγμή του Μαΐου ώστε οι τελειόφοιτοι μαθητές να δώσουνε εξετάσεις - ενδοσχολικά όλα τα μαθήματα - να βγούνε τ' αποτελέσματα και τ' απολυτήριά τους μέχρι το τέλος του Ιούνη γιατί να μπορέσουν να κάνουν τα χαρτιά τους για τη συμμετοχή τους στις ειδικές εξετάσεις που γίνονται γι' αυτούς το Σεπτέμβρη). Και αφού γίνονται παράλληλα και μαθήματα στην Α' και τη Β'΄περιμέναμε να σχολάσουν αυτές οι τάξεις για να ξεκινήσουμε τη συνεδρίαση. Και μέχρι να τα πούμε, μέχρι να τα κουβεντιάσουμε πέρασε η ώρα και έφευγα με το τρένο των 4 και κάτι. Που σημαίνει πως έφτασα στο Μόναχο στις 6:30. Πάω να βγω και συναντώ στην πόρτα το "μπάρμπα" που έλεγα προηγούμενα. Επέστρεφε σπίτι του. Ήταν ο πρώτος που συναντούσα στην επιστροφή. Κι επειδή μ' αυτόν έχουμε αρχίσει και λέμε καλημέρα και γεια σου το πρωί (είναι ο μόνος) ε, τον χαιρέτισα πάλι και τον ρώτησα αν αυτή είναι η ώρα που γυρίζει σπίτι του καθημερινά. Και γιατί να μην είναι. Φεύγει από το σταθμό του Μονάχου κάθε πρωί στις 6:20 και γυρίζει στις 6:16 - αν δεν έχει καθυστέρηση το τρένο.

Έκατσα που λέτε και τα λογάριασα. Φεύγει στις 6:20 μαζί μου. Φτάνει στο σταθμό της Ουλμ στις 7:45. Μέχρι να πάει στη δουλειά του πάει 8. Δουλεύει ένα οκτάωρο, πάει 4 το απόγευμα. Παίρνει το τρένο των 5 και βγήκαν όλα. Και η μια ώρα από τις 4 μέχρι τις 5; Είναι η μια ώρα διάλειμμα για φαγητό που έχουν σχεδόν σε κάθε εργασία (θα το αναλύσω παρακάτω). Τίποτα το περίεργο. Κάτι αντίστοιχο μου είχε πει και μια κοπέλα (από Ελληνίδα μάνα) που μένει στον ίδιο όροφο με μένα.

Συμπεράσματα: Το οχτάωρο είναι κι εδώ ο κανόνας. Κι ένα δεύτερο, οι εργαζόμενοι εδώ είναι συνηθισμένο να κάνουν μεγάλες αποστάσεις από τον τόπο διαμονής στον τόπο εργασίας. Όπως π.χ. ο ιδιοκτήτης του σπιτιού που μένω. Αλλά και άλλους ακούω. Αλλού μένουν, αλλού δουλεύουν. Συνήθως είμαστε οι άνδρες που κάνουμε τις μεγαλύτερες διαδρομές (έτσι σχολίασε ο "μπάρμπας") προσαρμοζόμενοι στο να κάνουν οι γυναίκες τις μικρότερες (αν και κάποιες φορές αυτό απλά σημαίνει μοίρασμα της απόστασης).

Οι υπηρεσίες όλες, είτε είναι τράπεζες, είτε είναι του δήμου ή της ΑΟΚ (απ' αυτές που έχω έρθει σε επαφή αν και το ίδιο μου έχουν πει πως ισχύει και για τις υπόλοιπες) έχουν μια μέρα που δουλεύουν απόγευμα. Για να ισορροπήσουν το ωράριό τους, μια άλλη μέρα κλείνουνε νωρίς. Συνήθως είναι Τρίτη ή Πέμπτη. Όλες έχουν τουλάχιστον μια ώρα διάλειμμα το μεσημέρι. 1 - 2 είναι ώρα φαγητού (έτσι το χαρακτηρίζουν) και δεν υπάρχει καμιά ανοιχτή. Μπορεί κάποιες να κλείνουν απ' τις 12 (π.χ. τα περισσότερα ιατρεία) ή να ανοίγουν στις 3, αλλά 1 - 2 είναι σίγουρα κλειστά. Μπορεί για μια ώρα, μπορεί για δυο ή για τρεις, δεν έχει σημασία. Κι εγώ που δεν είμαι συνηθισμένος, πολλές φορές μπερδεύομαι και όταν βρεθώ κάπου και δω πως είναι κλειστά τότε το θυμάμαι πως υπάρχει κι η ώρα της σιέστας.

Μετά τις 6 δε το απόγευμα σπάνια θα βρεις κάτι ανοιχτό. Είπαμε για απόγευμα, μην μας πάρει το βράδυ. Για τους Γερμανούς το απόγευμα είναι μέχρι τις 5 άντε 6 βαριά βαριά. Τότε κλείνουν όλα και πάνε για το σπίτι. Για παράδειγμα τα ιατρεία είναι ανοιχτά 9 - 12 το πρωί και 3 - 6 το απόγευμα (ή το μεσημέρι για τα καθ' ημάς). Μπορεί και νωρίτερα. Και πιθανά Τετάρτη και Παρασκευή να κλείνουν το μεσημέρι. Πήγε 12 τέλος. Απ' αυτά συμπεραίνει κάποιος πως δουλεύουν πολύ; Κατά τα άλλα συμβουλές να δουλεύουν περισσότερο οι Έλληνες.

Αποτέλεσμα το ότι η διακοπή για φαγητό γίνεται εκείνες τις ώρες, στα καταστήματα που προσφέρουν φαγητό μπορείς να φας μέχρι τις 2:30. Αν πας αργότερα, είναι πολύ συνηθισμένο να σου πουν πως δεν υπάρχει "ζεστή κουζίνα" δηλ. μαγειρεμένο φαγητό. Μπορούν να σου σερβίρουν μόνο κάτι κρύο - ετοιματζίδικο. Κάνα σάντουιτς, κάνα αυγό, καμιά σούπα ή καμιά ποικιλία αλλαντικών. Για φαγητό ξανά μετά τις 5 ή 6 η ώρα (και μέχρι τις 10 συνήθως). Τώρα το έχουμε ψιλομάθει. Οπότε στις εκδρομές φροντίζουμε να το πάρουμε απόφαση έγκαιρα αν θα κάτσουμε για φαγητό πριν τις 2:30 ή θα τ' αφήσουμε για τ' απόγευμα εκτός κι αν έχουμε συνεννοηθεί με κάποιο μαγαζί και ξέρουμε πως μπορούμε να κάτσουμε όποια ώρα θέλουμε. (Το ωράριο αυτό το ακολουθούν βέβαια και τα ελληνικά μαγαζιά). Για να τραβήξουν δε πελατεία συνήθως έχουν εξαιρετικές προσφορές το μεσημέρι. Μπορεί και τη μισή τιμή απ' ότι το ίδιο πιάτο το βράδυ! Εκτός κι αν πούμε να φάμε κάτι στο πόδι. Γιατί εντάξει, τα γυράδικα είτε ελληνικά είτε τούρκικα ή τα μαγαζιά με γρήγορο φαγητό δεν έχουν τέτοιους περιορισμούς.

Κι ενώ έχω αρχίσει να γράφω για το θέμα αυτό, πέφτω πάνω σ' ένα δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας που λίγο πολύ λέει το ίδιο πράγμα: Οι Γερμανοί έχουν περισσότερες μέρες διακοπών απ' του Έλληνες. 30 έναντι 22. Βέβαια, ψάχνω το θέμα αλλά δεν βρίσκω άκρη. Θα ήθελα έναν πίνακα από την Ευρωπαϊκή Ένωση με σύγκριση τι ισχύει στις διάφορες χώρες για όμοιες προϋποθέσεις. Γιατί για παράδειγμα ένας Έλληνας εργαζόμενος με πάνω από 10 χρόνια υπηρεσίας που δουλεύει 6ήμερο, δικαιούται 30 μέρες άδεια το χρόνο, ενώ αν δουλεύει 5ήμερο 25. Όταν η εφημερίδα λέει ότι έχουν 30 μέρες άδεια οι Γερμανοί, ποια κατηγορία παίρνει υπόψη της άραγε; Πάντως, περισσότερες μέρες διακοπές δεν έχουν οι Έλληνες. Και να επαναλάβω πως, τουλάχιστον στο σχολείο της Μαρίας, οι Γερμανοί θεωρούν υποχρέωσή τους να εξαντλήσουν τις μέρες αναρρωτικής άδειας που δικαιούνται!

Ας πάμε τώρα σ' έναν άλλο μύθο, πως όταν οι Γερμανοί δουλεύουν δεν "χασομεράνε", δεν "χαζεύουν", δεν τρώνε το χρόνο τέλος πάντων. Ναι. Το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε; Γιατί μόνο για ανέκδοτο μπορώ να το πάρω. Απ' τα παραδείγματα που βλέπω δηλ. Είτε αυτά είναι συνεργεία καθαριότητας ή σε οικοδομή. Είτε από συναδέλφους Γερμανούς που δουλεύουν στα σχολεία. Είτε από πού να θυμηθώ. Κι αν κάποιος περιμένει να εξυπηρετηθεί και έχουν πιάσει τα "κουσέλια" δεν τρέχει τίποτα. Ούτε αυτοί θα συγκινηθούν ούτε ο άλλος θα διαμαρτυρηθεί. Όλα θα γίνουν. Η φιλοσοφία των πολλών Τούρκων που υπάρχουν εδώ, μάλλον τους έχει μπολιάσει για τα καλά. Γιαβάς - γιαβάς.