Ανακύκλωση - Σκουπίδια

Πολλές φορές διαβάζουμε για το ότι στην Ελλάδα πάσχουμε στην διαχείριση των σκουπιδιών, ενώ στας Ευρώπας ο διαχωρισμός γίνεται στην πηγή και η ανακύκλωση γίνεται σε μεγάλο βαθμό. Για το θέμα έχω ξαναγράψει τις πρώτες μέρες που ξεκίνησα αυτό το μπλογκ. Οι εμπειρίες μετά από τόσο καιρό αφενός και αυτά που ακούγονται ή γράφονται στις εφημερίδες στην Ελλάδα με κάνουν να επαναφέρω το θέμα.

Στους κάδους της γειτονιάς μπορείς να πετάξεις την ανακύκλωση σε συγκεκριμένες ώρες 7 - 7!

Εδώ λοιπόν παίρνονται μέτρα για να κάνει ο κόσμος ανακύκλωση. Π.χ. είσαι υποχρεωμένος τα ανακυκλώσιμα είδη να τα έχεις χωριστά. Από κει και πέρα, κάθε μέρος και κάθε γειτονιά έχει το δικός της σύστημα. Στο Ολυμπιακό χωριό που μένω, ας πούμε, πετάμε τα καθαυτού σκουπίδια σε ειδικό φρεάτιο στον όροφο(! κι από κει δεν ξέρω τι γίνεται), για τα χαρτιά υπάρχουν κάδοι σε πολλά σημεία (το όντι για την ανακύκλωση του χαρτιού δίνεται μεγάλη σημασία, αλλά και το χαρτί που ξοδεύεται τσάμπα και βερεσέ, π.χ. σε διαφημιστικά φυλλάδια, είναι σε αφάνταστες ποσότητες) ενώ τα υπόλοιπα τα πάμε στο κέντρο ανακύκλωσης: έναν τεράστιο χώρο που είναι ανοικτός συγκεκριμένες μέρες και ώρες και όπου υπάρχει άνθρωπος για την σωστή ταξινόμηση των ειδών που πας. Αλλού τα πλαστικά, αλλού οι ηλεκτρικές συσκευές, αλλού το ξύλο, αλλού τα υπόλοιπα απ' τον κήπο κλπ.

Σε πιο απομακρυσμένες γειτονιές του χωριού υπάρχουν κάδοι για το γυαλί που χωρίζεται σε κατηγορίες: διάφανο, πράσινο και καφέ. Κανονικά σ' αυτούς τους κάδους πέφτουν μόνο μπουκάλια και βάζα κι όχι οτιδήποτε γυάλινο (και βασικά να είναι ολόκληρα κι όχι σπασμένα ή που μπορεί να σπάσουνε όπως π.χ. ποτήρια) αν και έχω δει να ρίχνουν διάφορα. Το γιατί υπάρχουν κάδοι για γυαλί αλλά όχι για συσκευασίες (πλαστικά κλπ) δεν το καταλαβαίνω. Στο σπίτι αυτό που γεμίζει αβέρτα είναι η σακούλα με τα χαρτιά πρώτα και μετά τα πλαστικά, αφού ότι να πάρεις είναι συσκευασμένο. Το ίδιο και στην Αθήνα. Γιατί λοιπόν αυτή η διάκριση για το γυαλί; Δυο πιθανές εξηγήσεις μπορώ να δώσω. Ή λόγω βάρους να μην βαριούνται να τα κουβαλήσουν, ή αδειάζουν πολλά μπουκάλια - λόγω μεγάλης κατανάλωσης οινοπνευματωδών (που όμως δεν το βλέπω στα σουπερμάρκετ, μπίρες ναι αλλά τα μπουκάλια τους επιστρέφονται). Και, ναι μεν, όταν παίρνουν τις μπίρες με τις κάσες στο γήπεδο δεν κάθονται να τις μαζέψουν, αλλά σπέρνουν μπουκάλια στο δρόμο να μην τα κουβαλάνε (η χαρά του μπουκαλομαζώχτη - υπάρχει κόσμος που τα μαζεύει να τα επιστρέψει να βγάλει κάνα φράγκο αν και η εγγύηση είναι μόνο 8 λεπτά), αλλά απ' την οικιακή κατανάλωση επιστρέφονται όλα. Η αρχική εικόνα με τα πολλά μπουκάλια έξω από τους κάδους είναι τις μέρες μετά τα Χριστούγεννα και πρέπει να έγινε χοντρή εκκαθάριση μ' αποτέλεσμα γέμισαν οι κάδοι κι έμειναν για απόξω.

Στις άλλες γειτονιές, εκτός Ολυμπιακού χωριού, τα πλαστικά κλπ πρέπει να τα έχεις σε ειδικού χρώματος σακούλες (νομίζω κίτρινες) και περνάνε κάποια μέρα τη βδομάδα για να τα μαζέψουν. Έτσι κι αλλιώς η αποκομιδή των απορριμμάτων δεν γίνεται καθημερινά. Ούτε βγάζεις τα σκουπίδια σε κάδους της γειτονιάς. Οι κάδοι είναι της κάθε πολυκατοικίας και βγαίνουν τη μέρα ( ή μάλλον τη νύχτα) που περνάει το σκουπιδιάρικο. Ξέρεις πως π.χ. Την Τρίτη περνάνε τα γενικά σκουπίδια και την Πέμπτη τα ανακυκλώσιμα ή Τρίτη - Παρασκευή τα γενικά, κάθε δεύτερη Τετάρτη της ανακύκλωσης κλπ και κανονίζεις πότε θα βγάλεις τι. Και νομίζω (δεν είμαι σίγουρος) πως τα τέλη που πληρώνει μια πολυκατοικία είναι ανάλογα με το μέγεθος του σκουπιδοτενεκέ που χρησιμοποιεί.

Παράλληλα, στη γειτονιά που είναι το σχολείο, στη Στουτγάρδη, έχω δει να μοιράζουν κουβαδάκια μια φορά το μήνα για παλιά ρούχα ή παπούτσια κλπ ώστε να μειώνεται ο όγκος των απορριμμάτων και να αξιοποιούνται τα όποια υλικά. Υπάρχει και παραπέρα χρωματικός διαχωρισμός (δηλ. διαφορετικό χρώμα σακούλας για διαφορετικά είδη) που δεν ξέρω ποιος είναι ακριβώς.

Οι άνθρωποι δηλ. αναγκάζονται να ανακυκλώνουν γιατί αν δεν το κάνουν, τους κοστίζει. Δεν έχουν από μόνοι τους περιβαλλοντική συνείδηση, αλλά καθοδηγούνται σ' αυτό. (Πέρα από την νοοτροπία των Γερμανών πως αφού αυτό λέει ο νόμος, πρέπει να το κάνουμε). Στους σταθμούς του τρένου που υπάρχουν κάδοι με διαφορετικά χρώματα και πινακίδες για το πού πρέπει να μπαίνει τι, ελάχιστα ακολουθείται η οδηγία μιας και δεν υπάρχει έλεγχος.

Τι γίνεται στην Ελλάδα; Κατ' αρχάς ό,τι γίνεται είναι στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στα χωριά δεν προωθείται καθόλου η ιδέα της ανακύκλωσης. (Για ποια ανακύκλωση μιλάω εγώ. Πριν 20 χρόνια ξεκινάω να δουλέψω ως αναπληρωτής σε ορεινό χωριό της Πελοποννήσου. Κοντά στο σχολείο υπήρχε κάδος για σκουπίδια ενώ κοντά στο σπίτι όχι. Έτσι, πολλές φορές έπαιρνα τα σκουπίδια και τα πέταγα σ' αυτόν. Και μια μέρα ακούω το σχόλιο: "Καλά, τόσο δρόμο έρχεται, τόσα λαγκάδια περνάει, εδώ φέρνει τα σκουπίδια του". Δεν νομίζω να άλλαξε πολύ αυτή η άποψη, αλλά κι αν άλλαξε μέχρι να φτάσει στο επίπεδο της ανακύκλωσης μάλλον θέλει χρόνο).

Από κει και πέρα κάδοι για την ανακύκλωση υπάρχουν λίγοι (ισχύει κι εδώ το μακριά από μας κι ας τον βάλουν όπου θέλουν, έτσι "δεν υπάρχουν" χώροι!) και πρέπει να κουβαλάς τις συσκευασίες κλπ μέχρις εκεί. Οι κάδοι είναι οι ίδιοι για όλα: χαρτί, γυαλί, πλαστικό και δεν ξέρω 'γω τι άλλο. Που συνήθως είναι γεμάτοι γιατί δεν περνάνε τακτικά για να τους αδειάσουν. Κι η όλη διαχείριση σκεπάζεται κι από αυτά που λέγονται πως πολλές φορές τα ανακυκλώσιμα καταλήγουν μαζί με τα υπόλοιπα σκουπίδια γιατί δεν υπάρχουν τα κατάλληλα διαλογητήρια ή εργοστάσια κλπ για την αξιοποίησή τους. Αν και εγώ επιμένω: ακόμα κι έτσι να είναι βάλ' τα εσύ χωριστά κι ας αναλάβουν αυτοί να τα ανακατέψουν. Πού θα πάει, κάποια στιγμή θα καταλήξουν στο σωστό μέρος.

Καλά να φέρνουμε για παράδειγμα τους Ευρωπαίους σε διάφορα θέματα όπως π.χ. στην ανακύκλωση. Αλλά χρειάζονται και κατάλληλες υποδομές, η κατάλληλη προετοιμασία ώστε να πούμε στον κόσμο να ακολουθήσει.

Και ενώ ετοίμαζα τα παραπάνω μαθαίνω ότι ο δήμος του Μονάχου έχει φτιάξει χωριστή ιστοσελίδα για την αποκομιδή απορριμάτων η οποία μάλιστα διατίθεται και στην Ελληνικά! Καλά, μην φανταστείτε καμία μετάφραση από χέρι. Από μηχανή είναι περασμένο το περιεχόμενο κι έτσι μπορεί να διαβάσει κανείς διάφορα που δεν θα ακούγονταν καλά, αλλά έστω κι έτσι υπάρχουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες νομίζω. Π.χ. ότι τα αξιοποιήσιμα αντικείμενα πουλιούνται σε ειδική αίθουσα ως μεταχειρισμένα (δεύτερο χέρι). Σε άλλες περιοχές της Γερμανίας ξέρω πως αυτά βγαίνουν συγκεκριμένη μέρα και απ' το βράδυ μέχρι το πρωί μπορείς να κάνεις τη βόλτα σου και να διαλέξεις τι σου κάνει (π.χ καρέκλες, τραπέζια, δάπεδα κλπ). Αλλού τέτοια δουλειά (αξιοποίηση) κάνει ο Ερυθρός Σταυρός. Εδώ την κάνει ο δήμος.