Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2011

Αντιμετώπιση Αναπήρων

Όταν λέω ανάπηρους εννοώ βασικά τους κινητικά ανάπηρους. Γιατί για άλλες μορφές αναπηρίας που δεν φαίνονται, δεν είναι εύκολο να γράψω μιας και αυτά που θα γράψω είναι απ' την εμπειρία του δρόμου κι όχι μετά από μελέτη. Ούτε το νομικό πλαίσιο ξέρω, ούτε στατιστικές έχω κάνει. Έχω ακούσει ας πούμε συναδέλφους που είχαν παιδιά με νοητική υστέρηση και οι εμπειρίες τους δεν ήταν καθόλου καλές. Είχαν ζητήσει απόσπαση εδώ έχοντας στο νου αυτά που ακούγονται για πρόνοια και κρατική βοήθεια κλπ αλλά δεν τα βρήκαν όπως τα περίμεναν. Αλλά ούτε κι απ' αυτούς έχω λεπτομέρειες, βλέπετε όποιος αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα δεν συνηθίζει να το διατυμπανίζει και πώς να ρωτήσεις τον άλλον γι' αυτά.

Όμως, τους κινητικά ανάπηρους τους βλέπεις καθημερινά. Ειδικά εδώ στο Ολυμπιακό Χωριό ακόμα περισσότερο. Αιτία πιστεύω η ύπαρξη ασανσέρ. Τα περισσότερα σπίτια στη Γερμανία είναι τριώροφα και σ' αυτά δεν προβλέπεται (ή δεν προβλεπόταν τότε που φτιάχτηκαν) η ύπαρξη ασανσέρ. Ενώ εδώ στο Χωριό, με τις τεράστιες πολυκατοικίες (να θυμίσω ότι αυτή που μένω έχει 18 πατώματα) ασανσέρ υπάρχουν και μάλιστα όχι μόνο ένα σε κάθε μία. Αλλά ενώ τους βλέπω καθημερινά, φωτογραφίες το σημείωμα δεν έχει, καθότι το θεωρώ αγένεια να φωτογραφίσω τον άλλον (και να το βάλω εδώ) μόνο και μόνο γιατί αντιμετωπίζει προβλήματα.

Ο όρος που χρησιμοποιείται για τους ανθρώπους με αναπηρίες, είναι ακριβώς "ανάπηροι". Δεν υπάρχει κανένας καλλωπισμός του στιλ "άτομα με ειδικές ανάγκες" ή ακόμα περισσότερο "άτομα με ειδικές ικανότητες". Γιατί όπως έχω αναφέρει κι άλλη φορά νομίζω πως οι εκφράσεις αυτές έχουν να κάνουν ακριβώς μ' αυτό: μέσα απ' τον καλλωπισμό της περιγραφής χάνεται η ουσία που είναι ότι πρόκειται για ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια. Και χωρίς αυτήν δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Και βοήθεια εδώ προσφέρεται με κάθε τρόπο. Ας πούμε μειωμένα εισιτήρια παντού όπου και να θέλεις να βγάλεις εισιτήριο, από μέσα μεταφοράς μέχρι θέατρο, υπάρχει ειδική τιμή για τους ανάπηρους και τους συνοδούς τους. Γιατί θεωρείται πως ένας ανάπηρος χρειάζεται και κάποιον συνοδό για να τον βοηθάει. Κι ο συνοδός είτε έχει μειωμένο εισιτήριο είτε απαλλάσσεται εντελώς! Που μερικές φορές είναι κάποιος νεαρός, (μπορεί φοιτητής, μπορεί απεξαρτημένος ναρκομανής ή δεν ξέρω τι άλλο) που πληρώνεται από το κράτος για να προσφέρει υπηρεσίες συνοδού κάποιες ώρες.

Κινητικά ανάπηροι υπάρχουν διαφόρων κατηγοριών και από διάφορες αιτίες. Ας πούμε αυτοί που είναι κάποιας ηλικίας και δυσκολεύονται στο περπάτημα. Όπως η μάνα μου. Που στο χωριό που μένει ψάχνει ποιος θα τη μετακινήσει όταν θέλει να πάει κάπου μακρύτερα από 200 - 300 μέτρα (και που βέβαια μην της πεις πως είναι ανάπηρη, γιατί σε σκότωσε. Ούτε το μπαστούνι της δεν παίρνει!). Εδώ για τη διευκόλυνση αυτών των ανθρώπων υπάρχουν τα αντίστοιχα καροτσάκια. Κάποια που τα έχεις καθώς βαδίζεις για να στηρίζεσαι πάνω τους, να βάζεις τα πράγματα που μεταφέρεις και που άμα χρειαστεί μετατρέπονται και σε σκαμνάκι να κάτσεις να ξαποστάσεις. Αυτά είναι για τις πιο λάιτ καταστάσεις, αν και, και σ' αυτά, υπάρχουν διαβαθμίσεις.

Για πιο σοβαρές περιπτώσεις υπάρχουν τα καροτσάκια - καρέκλες. Αυτές που μεταφέρουν το άτομο που έχει την ανάγκη τους. Και μπορεί να είναι τέτοια που να τα μετακινεί ο ανάπηρος αν τα χέρια του το επιτρέπουν ή να είναι ηλεκτροκίνητα αν δεν τον πάνε. Απ' όσο μου  έχουν πει, καλύπτονται πλήρως απ' τα ασφαλιστικά ταμεία και είναι προσαρμοζόμενα στο άτομο. Ας πούμε για περιπτώσεις τετραπληγικών, που δεν μπορούν να κινήσουν τίποτα, υπάρχει ένα μοχλός που φθάνει μέχρι το κούτελο ή το στόμα ή όποιο μέρος του σώματος μπορεί να βοηθήσει.

Βέβαια, μόνο με το να δίνεις καροτσάκια δεν λύνεται το πρόβλημα. Χρειάζεται και η κατάλληλη υποδομή ώστε να κυκλοφορούν τα καροτσάκια αυτά. Γιατί αν δίνεις καρότσι αλλά δεν υπάρχει η υποδομή, είναι δώρο άδωρο. Η υποδομή λοιπόν υπάρχει παντού: Στο πεζοδρόμιο που υπάρχει πρόσβαση από τον ποδηλατόδρομο (την πρόσβαση αυτή χρησιμοποιούν κάθε είδους συστήματα με τροχούς εκτός απ' τα ποδήλατα: αναπηρικά καροτσάκια, ρόλερ, σκέητ, πατίνια κλπ) αλλά και στα μέσα μαζικής μεταφοράς (υπάρχει χώρος για να σταθούν τα καροτσάκια, υπάρχει ασανσέρ για να φθάσουν στο μετρό ή ειδική ράμπα στα τραμ - λεωφορεία, που κατεβαίνει ο οδηγός, την φτιάχνει, ανεβαίνει το καρότσι, την μαζεύει ο οδηγός και φεύγει για να επαναλάβει την ίδια διαδικασία όταν θέλει να κατέβει - κι αυτό παρά το γεγονός πως τα λεωφορεία γέρνουν προς το πεζοδρόμιο να μην έχει σκαλάκι, κάτι που διευκολύνει όλους). Τις ευκολίες αυτές πάντως, δεν τις χρησιμοποιούν μόνο οι κινητικά ανάπηροι αλλά και τα καροτσάκια με τα μωρά (ή τα παιδιά - δεν είναι παράξενο να κυκλοφορούν καρότσια με παιδιά 3 - 4 χρονών, υγιέστατα, αλλά που βέβαια δεν μπορούν ν' αντέξουν το πολύωρο περπάτημα), καλά αυτά δεν χρειάζονται ράμπα.

Υποδομή είναι και το ότι ο κόσμος έχει διαπαιδαγωγηθεί έτσι ώστε να μην διαμαρτύρεται όταν το τραμ καθυστερεί να ξεκινήσει γιατί θα μπει ένας ανάπηρος αλλά και να βοηθάει με το να σπρώξει αν χρειάζεται το καρότσι. Γενικά υπάρχει προθυμία στο να βοηθηθεί ο συνάνθρωπος. Όχι μόνο ο ανάπηρος αλλά και αυτός με τις βαλίτσες που θα προσπαθήσει να τις μανουβράρει και θα δυσκολευτεί ή κάποιος τυφλός θα πρέπει να βρει την πόρτα ή δεν μου 'ρχεται τώρα τι άλλο. Κι είναι εξαιρετικά σημαντικό κι αυτό. Γιατί αν έχεις τα μέσα να κυκλοφορήσεις αλλά σε κράζουνε, μάλλον δεν θα το κάνεις.

Επίσης υπάρχουν υποδομές για άτομα με μειωμένη όραση. Όπου μπορούν υπάρχουν γραμμένα με μπράιγ (που βέβαια πρέπει να ξέρει το συγκεκριμένο άτομο να τη διαβάζει, πρέπει να έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα). Επίσης γραμμές τέτοιες που να μπορούν να ακολουθήσουν καθώς και πολλές ηχητικές ανακοινώσεις. Γενικό συμπέρασμα (που το έχω αναφέρει κι άλλη φορά): Καλύτερα να λέει το κράτος τα πράγματα με τ' όνομά τους και ο ανάπηρος να λέγεται ανάπηρος αλλά συγχρόνως να παίρνονται τα μέτρα που χρειάζονται ώστε ο ανάπηρος να μπορεί να απολαμβάνει ό,τι περισσότερο μπορεί απ' αυτά που απολαμβάνουν οι μη ανάπηροι (και το να κυκλοφορεί και να απολαμβάνει τον ήλιο και τον αέρα ας πούμε είναι απ' τα στοιχειώδη) παρά να προσπαθεί να το παρουσιάσει πιο μαλακά χρησιμοποιώντας καλλωπιστικές φράσεις αλλά να μην κάνει τίποτα από κει και πέρα.

Συμπλήρωμα 17/11/2011
Δεν πέρασαν πολλές μέρες από τότε που έγραφα τα παραπάνω και χθες 16 του μήνα πηγαίνοντας για το σχολείο είδα στην απέναντι πλατφόρμα του μετρό να υπάρχουν ομάδες παιδιών (στη φωτογραφία μια απ' αυτές, ήταν συνολικά τρεις τέσσερις) με μειωμένη όραση που εκπαιδεύονταν στο να κινούνται στο σταθμό. Τι θα πρέπει να περιμένουν να βρουν μπροστά τους, πώς με το μπαστούνι τους να υπολογίζουν τις αποστάσεις κλπ. Τους είχε διατεθεί ένας συρμός που τους μετακινούσε ώστε να μάθουν και το τι να περιμένουν όταν βρίσκονται μέσα, πώς ανοίγουν τις πόρτες και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Αυτό για μένα σημαίνει έμπρακτο ενδιαφέρον για τους ανθρώπους με αναπηρίες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου