Χειμερινό Ηλιοστάσιο

Μούχρωμα από το σπίτι, στη μεγαλύτερη μέρα. Ώρα 22:10

Από αύριο διακοπές. Επιτέλους. Σήμερα είναι η τελευταία μέρα μαθημάτων για το 2010 στη Βάδη - Βυρτεμβέργη. Αύριο τελειώνει και η Βαυαρία. Ανάπαυση μέχρι τις 10 του Γενάρη. Αλλά έχω μερικά θεματάκια να βάλω ακόμα στο μπλογκ κι έτσι δεν κατεβάζω ακόμα πανιά. Από αύριο, λοιπόν, θα κάάάάθομαι αλλά και όλο και κάτι έχω ακόμα κατά νου. Το Σάββατο είναι Χριστούγεννα, έρχονται και τα παιδιά από Αθήνα, θα ξεκινήσουμε οικογενειακές εξορμήσεις, δύσκολα θα υπάρξουν νέα. Αλλά θα δείξει. Πάντως, το σημερινό θέμα, είναι θέμα επικαιρότητας και έχει και δεν έχει σχέση με τη Γερμανία. Έχει, μιας και έχω να δηλώσω ότι σήμερα στο Μόναχο ο ήλιος θα ανατείλει στις 8:01 ενώ θα δύσει στις 16:23. Αφού οι ώρες μιλάνε για Γερμανική πόλη, πώς δεν έχει. Απ' την άλλη, αυτό είναι το μόνο γερμανικό. Τα υπόλοιπα είναι γενικές πληροφορίες, που έχουν να κάνουν με την αστρονομία (ή τουλάχιστον αυτή ήταν η πρόθεσή μου όταν ξεκινούσα να γράφω). Άρα δεν έχει. Ή μήπως όχι;

Το εσωτερικό του ICE. Εγώ είμαι στο βάθος, όρθιος. Την τράβηξε ο Δημήτρης.

Η νύχτα που πέρασε ήταν η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου για το Βόρειο Ημισφαίριο. Για το Νότιο ήταν η μεγαλύτερη μέρα, ενώ βέβαια στον Ισημερινό δεν καταλαβαίνουν από τέτοια (τι ιση-μερινός θα ήταν άμα άλλαζε η διάρκεια της μέρας;) Η διάρκειά της εξαρτάται βέβαια από τον τόπο που βρίσκεται κάποιος. Άλλη είναι π.χ. στην Αθήνα κι άλλη στο Διδυμότειχο που η απόστασή τους δεν είναι και τεράστια. Αλλά θυμάμαι πόσο μου είχε κάνει εντύπωση το ότι νύχτωνε τόσο νωρίς (μιλάμε για κάνα μισάωρο διαφορά). Αντίστοιχα ξέρω πως τα καλοκαίρια που είμαι στη Μυτιλήνη η μέρα μας εγκαταλείπει αργότερα.

24/5/2010, ο ουρανός στις 23:09, από Στοκχόλμη προς Τούρκου.

Έτσι, σήμερα, ο ήλιος ανατέλλει στις 7:37 στην Αθήνα, 7:38 στο Διδυμότειχο αλλά στις 9:22 στο Ελσίνκι (που είναι και στην ίδια ζώνη ώρας - αν και αυτό δεν έχει και μεγάλη σημασία) ενώ θα δύσει στις 17:09 στην πρώτη αλλά 16:48 στο δεύτερο και στις 15:14 στο τρίτο! Διαφορά ολοφάνερη. Καλά, στον Αρχάγγελο (πού είναι αυτό; μα λιμάνι της Ρωσίας στο βόρειο ωκεανό) το πρόγραμμα λέει ανατολή 10:17 και δύση 14:14!
Από σήμερα όμως η μέρα αναγεννάται (έχουμε κάνα γεγονός αυτές τις μέρες που μπορεί να σχετίζεται με το θέμα;) κι αρχίζει να μεγαλώνει. Το "από σήμερα" δεν είναι να το πάρει κανείς κατά γράμμα αφού το πότε ακριβώς συμβαίνει αλλάζει λίγο κάθε χρόνο (και χρειάζονται οι αστρονόμοι για ν' βρεθεί το πότε ακριβώς) αλλά συμβατικά τοποθετείται σήμερα. Εγώ, βασικά, δεν παίρνω και πολύ χαμπάρι πότε ξημερώνει. Τη δύση την καταλαβαίνω αφού και διάρκεια έχει και χρώματα υπέροχα παίρνει ο ουρανός και προς τη δύση βλέπουν τα σπίτια που μένω τόσο εδώ όσο και στην Ελλάδα. Όσο για το καλοκαίρι τι να πω αφού την ώρα της δύσης είμαι στην παραλία. Εκεί να δεις απόλαυση. Η ανατολή κρατάει πολύ λίγο και συνήθως γίνεται την ώρα που ο κόσμος κοιμάται.

Απ' τα πρώτα ταξίδια με το γαλλικό τρένο, το Σεπτέμβρη. Μείναμε ακινητοποιημένοι για αρκετή ώρα 13 χλμ. πριν τη Στουτγάρδη. Από τότε, δεν μου έκανε τέτοιο χουνέρι.

Φέτος τις καθημερινές σηκώνομαι στις 5:25. Αλλά ανατολή, ζήτημα αν δω καμιά 10αριά φορές το χρόνο. Κι εξηγούμαι γιατί. Αν είναι καλοκαίρι, αφού το σπίτι είναι δυτικό που να προλάβω να τη δω. Όταν φεύγω έχει ήδη ανατείλει ο ήλιος. Τις λίγες μέρες του χρόνου που ανατέλλει στις 6 παρά κάτι, την ώρα που φεύγω από το σπίτι για να πάρω το μετρό, τον πετυχαίνω από ένα παράθυρο δίπλα στο ασανσέρ. Το χειμώνα, όπως τώρα καλή ώρα, συνήθως έχει συννεφιά. Το φως διαχέεται και εμφανίζεται σιγά και διακριτικά, χωρίς να μπορείς να ξεχωρίσεις πότε ακριβώς είναι η ανατολή. Είναι και το χιόνι που σκεπάζει τα πέριξ, μ' αποτέλεσμα να υπάρχει αρκετό φως από διάχυση. Βάλε και το πως αλλάζει το πού "βλέπει" το τρένο στο οποίο βρίσκομαι και συμπληρώθηκε το καρέ.

Μια τετράδα στον περιστερώνα. Φαίνεται και το χαμηλό παράθυρο. Οι πρίζες που διακρίνονται στο τραπεζάκι αποτελούν μάλλον διακοσμητικό στοιχείο. Είτε έχουν αυτοκόλλητο "μας συγχωρείτε που δεν λειτουργούν" είτε δεν έχουν, πολύ σπάνια μπορούν να ανταποκριθούν στο σκοπό για τον οποίο τοποθετήθηκαν,

Το πρωί φεύγω από τον κεντρικό σταθμό του Μονάχου με το γαλλικό τρένο. Φεύγουν δυο τρένα προς την ίδια κατεύθυνση σχεδόν την ίδια ώρα, με διαφορά 8 λεπτών. Ένα γαλλικό με προορισμό το Παρίσι κι ένα γερμανικό για Βερολίνο που το πρώτο κομμάτι της διαδρομής τους, μέχρι τη Στουτγάρδη, είναι κοινό. Προτιμώ το πρώτο για να προλαβαίνω (αν δεν έχει σοβαρή καθυστέρηση πάνω από 5 - 7 λεπτά) να είμαι τη δεύτερη ώρα στο σχολείο για μάθημα. Έχει γίνει υπόθεση ρουτίνας μ' αποτέλεσμα ακόμα και τις μέρες που δεν έχω δεύτερη ώρα, πάλι με το ίδιο φεύγω (χθες που δεν βιαζόμουνα και σκεπτόμουνα να πάρω το γερμανικό ή όχι, μ' έβγαλε απ' το δίλημμα η πραγματικότητα: δεν είχε γαλλικό λόγω κακοκαιρίας!). Κάθομαι όσο πιο μπροστά γίνεται ώστε να βρεθώ γρήγορα στις σκάλες και να κερδίσω χρόνο καθώς πάω για τον προαστιακό. Πολλές φορές όμως (δηλ. τι πολλές, τις περισσότερες, όπως τώρα καλή ώρα) το τρένο είναι ανάποδα. Θεωρητικά πρέπει να είναι η 2η θέση μπροστά στο κομμάτι της διαδρομής Μόναχο - Στουτγάρδη. Συνήθως είναι η 1η. Αλλά τα γαλλικά έχουν μια ιδιαιτερότητα. Μπροστά από την πρώτη θέση έχουν ένα μικρό κομμάτι 16 θέσεων που είναι δεύτερης θέσης. Κι αυτό γιατί  είναι λίγο ανυψωμένο το πάτωμα κι είναι χαμηλοτάβανο (εγώ το αποκαλώ "περιστερώνα"). Τα παράθυρα σ' αυτό είναι κομμένα οριζόντια στη μέση με ένα μεγάλο κομμάτι ανάμεσά τους κι έτσι δεν βλέπω και πολύ έξω. Συνήθως κάθομαι εκεί. Άλλος ένας λόγος που δεν παίρνω χαμπάρι την ανατολή. Είναι και τα φώτα αναμμένα όλη την ώρα που να καταλάβεις τι γίνεται έξω.

Στον περιστερώνα δίπλα στην 1η θέση (έχει αντίστοιχο κι απ' την άλλη) μια τετράδα θέσεων είναι πλάγια ώστε αν υπάρχουν ποδήλατα να στερεώνονται εκεί. Μια φορά μου έτυχε να έχει ποδήλατα κι ήταν η μέρα που είχα πάρει τη μηχανή!

Την περασμένη βδομάδα υπήρχε στον πίνακα αναγγελία πως θα είχε καθυστέρηση 10 λεπτά περίπου. Μια φορά που το δοκίμασα, σε παρόμοια περίπτωση, είδα πως έφτασα αρκετά καθυστερημένα κι έτσι πήρα το γερμανικό. Τα γερμανικά τρένα μεγάλων αποστάσεων (ICE) εκτός απ' τις θέσεις σε στυλ λεωφορείου έχουν και μερικά "κουπέ": σαν δωματιάκια με έξι θέσεις.. Βρήκα λοιπόν το πρωί ένα τέτοιο που δεν έγραφε πως υπήρχςν κρατημένες θέσεις, χώθηκα μέσα, έκλεισα και την πόρτα και την άραξα. Κάποια στιγμή, μετά το Άουγκσμπουργκ, έκλεισα και τον υπολογιστή, έσβησα και το φως κι άφησα ένα μικρό φωτάκι για διάβασμα με σκοπό να το ρίψω στον ύπνο. Μέσα απ' αυτό το μισόφως όμως, αντί για διάβασμα, μου τράβηξε το μάτι το τι γινόταν έξω. Ξημέρωνε. Και μπορεί λόγω συννεφιάς που λέγαμε να μην φαινόταν ο ήλιος, αλλά η διαδικασία που το σκοτάδι παραχωρεί σταδιακά τη θέση του στο φως ήταν εντυπωσιακή.
Καλά όλ' αυτά αλλά, γιατί λέμε πως έχουμε ηλιοστάσιο; (Να μην ξεχνάμε και τον τίτλο). Δηλ. στέκεται ο ήλιος; Κατά κάποιο τρόπο ναι. Ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται. Η διαφορά στο μέγεθος της μέρας και της νύχτας είναι οριακό. Από σήμερα και για 10 περίπου μέρες θα εξακολουθεί να ξημερώνει κάθε μέρα όλο και αργότερα, αλλά θα βραδιάζει κι αργότερα. Απλά το πρωί θα είναι π.χ. μισό ή ένα λεπτό ενώ το βράδυ ένα - δυο (κι όχι πάντα). Κατόπιν (από τα Φώτα περίπου) θ' αρχίσει και να ξημερώνει όλο και πιο μπροστά, οπότε η μέρα θα "παίρνει" κι απ' τις δυο μεριές και θα μεγαλώνει γρηγορότερα. Όλ' αυτά μέχρι τον Ιούνιο που το πράγμα θα αντιστραφεί και ξανά τα ίδια.

Εντυπωσιακό: από δεξιά οι θέσεις της δεύτερης 11 - 28 κι απ' αριστερά της πρώτης 21 - 83. Κι αν έχεις το 21 - 28 πού θα πας; Αριστερά ή δεξιά; Κάποιος με στυλό διόρθωσε το 21 σε 31 αλλά άντε να το δεις! Εντάξει, δεν είναι σε όλα τα τρένα έτσι. Υπάρχουν και σωστά, αλλά μη με ρωτήσετε για ποσοστά!!!

Τελικά σήμερα βρεθήκαμε με αρκετά γερμανικά (και γαλλικά) στοιχεία. Δικαιολογήθηκε πλήρως η θέση του σ' αυτό το μπλογκ! Και μιας και αναφέρθηκα και στο γαλλικό τρένο θυμήθηκα πως είχα και σχετικές φωτογραφίες οπότε τις ανακάλυψα κι απόκτησε και χρώμα!