Υγειονομική περίθαλψη από κοντά

Όλοι έχουμε συνείδηση της ανυπαρξίας ασφαλιστικής περίθαλψης στην Ελλάδα. Το αστείο είναι πως πρόβλημα έχουν τόσο όσοι είναι ασφαλισμένοι και πληρώνουν εισφορές κάθε μήνα όσο και όσοι είναι ανασφάλιστοι. Και γι' αυτούς τους τελευταίους γίνονται διάφορες κινήσεις για να καλυφθούν οι ανάγκες τους. Είτε με ειδικά ιατρεία, είτε με συγκέντρωση φαρμάκων, είτε με τις «παστίλιες για τον πόνο των άλλων» που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Και δεν υπάρχει αντίρρηση πως υπάρχει μεγάλο πρόβλημα μ' αυτούς τους ανθρώπους που είναι ανασφάλιστοι συνήθως γιατί έχουν μείνει άνεργοι. Κι έτσι, δεν έχουν και λεφτά να καλύψουν τις ανάγκες τους για την υγεία τους. Αλλά οι ασφαλισμένοι; Το πρόβλημα έχει χτυπήσει και τη δική τους πόρτα εδώ κι ένα χρόνο.

Γιατί πριν ένα χρόνο έγραφα για τα προβλήματα με την υγειονομική περίθαλψη, όπως τα άκουγα ενώ ακόμα ήμουνα στη Γερμανία. Τότε που αποφασίστηκε όλα τα ταμεία να υπαχθούν κάτω από ενιαίο φορέα, τον ΕΟΠΥΥ. Αλλά χωρίς να καταργηθούν τα ταμεία (και το κομφούζιο). Τώρα τα ζω από κοντά. Και δεν ξέρω από πού ν' αρχίσω και πού να τελειώσω. Που η ομαδοποίηση αυτή έγινε ταυτόχρονα με την εισαγωγή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και τη συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας αντί για το εμπορικό όνομα του σκευάσματος. Που όταν πας να βάλεις δυο αλλαγές μαζί, σίγουρα το πράγμα γίνεται πιο περίπλοκο. Και η οποία ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ένα χρόνο μετά, διαπιστώνω πως ακόμα νοσεί. Ας ξεκινήσω απ' αυτήν.

Για να γράψει ο γιατρός μια συνταγή πρέπει να συνδεθεί με κάποιον ή κάποιους σέρβερ για να αντλήσει τα απαραίτητα δεδομένα (στοιχεία ασθενούς, ουσίες που κυκλοφορούν κλπ). Δυστυχώς η σύνδεση δεν είναι πάντα εύκολη μιας και χρειάζεται η καταχώρηση αρκετών στοιχείων. Απ' όσο έχω δει απ' τις επισκέψεις μου σε ιατρεία αυτόν τον καιρό, για να πάρεις μια συνταγή μπορεί να χρειαστεί ο γιατρός να ασχοληθεί και ένα τέταρτο, μπορεί και παραπάνω. Μα τότε πόση ώρα θα ασχοληθεί με την εξέταση του ασθενούς; Αιτία πως αφενός μεν πρέπει να πληκτρολογήσει πολλά στοιχεία (δεν υπάρχει κάποιος τρόπος ώστε αυτά να αντλούνται εύκολα) και αφετέρου υπάρχει κίνηση στους σέρβερ όλες τις ώρες και πολλές φορές αφού έχει γίνει όλη η διαδικασία, ένα κλικ πριν το τελικό ΟΚ και την εκτύπωση της πολυπόθητης συνταγής, η σύνδεση κόβεται και πρέπει η διαδικασία να επαναληφθεί απ' την αρχή. Το ίδιο και για μια εντολή για τις απαραίτητες εξετάσεις. Αποτέλεσμα αντί για να ασκούν ιατρική, οι γιατροί είναι υποχρεωμένοι να είναι γραμματείς. Και δεν φτάνει μόνο αυτό, πρέπει να τα γράψουν και στο βιβλιάριο (εις διπλούν, όπως ήταν αριθμημένα τα φύλλα). Το συνταγολόγιο που είχαμε, είναι σε αχρηστία (άρα για πέταμα; άγνωστο). Τα βιβλιάρια επισκέψεων (το δημόσιο τα είχε διπλά βλέπετε) αφού είχαν μείνει λίγο καιρό στην άκρη ξαναβγήκαν σε χρήση. Να μην λείψει η δουλειά απ' τους γιατρούς.

Πέρα από τα παραπάνω υπάρχει και ο περιορισμός στον αριθμό των συνταγών που μπορεί να συμπληρώσει ένας γραμματέας, συγγνώμην, γιατρός ήθελα να γράψω. Μέχρι 50 τη βδομάδα και 200 το μήνα. Τι σημαίνει αυτό; Πως ένας καλός γιατρός που έχει πολλούς ασθενείς δεν μπορεί να τους δώσει την απαραίτητη αγωγή. Να πάνε και σε κάποιον που δεν του έχουν τόση εμπιστοσύνη (γι' αυτό και δεν έχει πελατεία). Με τον τρόπο αυτό επιβραβεύονται οι χείριστοι πάντα. Α! όχι, αν επιμένεις να πας στον δικό σου γιατρό, μπορείς. Αλίμονο. Αρκεί να πληρώσεις την επίσκεψη, να κοπεί απόδειξη και να καταχωριστεί στο «σύστημα» ο αριθμός της. Δηλαδή οι ασφαλισμένοι πρέπει να πληρώνουν για να πάρουν τη συνταγή, κάτι που γίνεται κατά κόρον.

Αλλά κι αν πάρεις στα χέρια σου το μαγικό χαρτάκι, πάλι δεν είναι σίγουρο πως θα μπορέσεις να προμηθευτείς τα φάρμακά σου. Για να μην μένει παραπονεμένος ο φαρμακοποιός πως δεν συμμετέχει στη γραφειοκρατία, πρέπει κι αυτός να πληκτρολογήσει κάμποσα στοιχεία ώστε να φανεί πως η συνταγή εκτελέστηκε (και μάλιστα εντός 5 ημερών). Απ' την άλλη, με την ενοποίηση της παροχής υπηρεσιών από έναν φορέα στον οποίο υπάγονται τα επιμέρους ταμεία και ο οποίος δεν εισπράττει απευθείας τις ασφαλιστικές εισφορές, εμφανίζεται το φαινόμενο ο φορέας αυτός να μην έχει διαθέσιμα χρήματα για να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις του. Και τα χρέη είναι μεγάλα. Γιατί παλιότερα αυτά ήταν μοιρασμένα σε διάφορους οργανισμούς. Κι ένας φαρμακοποιός ή ένα εργαστήριο ή γιατρός, είχε λαμβάνεις τόσα από τον έναν, τόσα απ' τον άλλον, τόσα απ' τον παράλλον. Τώρα όλα τα χρωστάει ο ΕΟΠΥΥ. Και αργεί να πληρώσει. Πόσο; Μερικούς μήνες. Που για να εξοφληθούν οι διάφορες ομάδες καταφεύγουν στον εκβιασμό. Δεν δίνουμε φάρμακα με πίστωση. Δεν κάνουμε εξετάσεις με πίστωση. Και τι κάνει ο ασφαλισμένος; Πληρώνει. Μου έλεγε η μάνα μου πως τα φάρμακα που χρειάζεται κάθε μήνα κοστίζουν γύρω στα 150€. Κι η σύνταξή της είναι στα 360€. Τι να καλύψει μ' αυτά που της μένουν;

Υπάρχει η λύση. Να υποβάλλεις την απόδειξη στο ταμείο σου (όχι στον ΕΟΠΥΥ) και να περιμένεις να τα πάρεις. Αλλά εδώ δεν πληρώνονται αυτοί που πιέζουν, θα πληρωθείς εσύ που δεν έχεις τρόπο πίεσης; Δαπάνη που έκανα πέρυσι το Γενάρη μου πληρώθηκε μόλις την περασμένη βδομάδα (20/12). Και μάλιστα επρόκειτο για έξοδα που είχαν γίνει το Σεπτέμβρη αλλά στην πρώτη επίσκεψη στα γραφεία του ΟΠΑΔ δεν μπόρεσα να τα υποβάλλω (δεν θυμάμαι τι έλειπε). Κι επειδή τα γραφεία του κάθε ταμείου βρίσκονται συνήθως στις πρωτεύουσες των νομών αυτό σημαίνει πως πρέπει να πληρώσεις τα έξοδα μέχρι εκεί μια - δυο φορές συν το χρόνο που χρειάζεται. Απ' την άλλη, μπορείς να μαζέψεις αρκετές δαπάνες και να τις υποβάλλεις συνολικά, αρκεί να έχεις το κεφάλαιο για αν πληρώνεις στο ενδιάμεσο.

Όμως ο ασφαλισμένος δεν σταματάει να ταλαιπωρείται και να πληρώνει. Ας πούμε πως για κάποιον γιατρό χρειάζεται να κλείσει ραντεβού. Δεν ξέρω ποιες περιπτώσεις είν' αυτές. Αλλά οι διαφημίσεις που πέφτουνε (και δημιουργούν και σύγχυση) λένε πως πρέπει να πάρεις τηλέφωνο. Και γιατί χρειάζεται διαφήμιση; Μα γιατί το κάθε τηλεφώνημα κοστίζει αρκετά.  Απ' όσο έχω καταλάβει αυτό γίνεται για να κλείσεις ραντεβού με γιατρό στα πρώην ιατρεία του ΙΚΑ που τώρα μάλλον έχουν γίνει του ΕΟΠΥΥ αλλά πρέπει για να πας σ' αυτά να κλείσεις ραντεβού. Γιατί τώρα λέει πως αρχίζουν σιγά - σιγά να μην χρειάζονται τηλεφωνήματα στα πενταψήφια νούμερα (αυτά με το 1€ η κλήση, που σου κλείνουν και για έναν γιατρό μόνο σε κάθε κλήση, αν θέλεις και δεύτερο πρέπει να ξαναπάρεις) αλλά θα μπορείς να πάρεις κατευθείαν στο ιατρικό κέντρο που θέλεις.

Αλλά και αν χρειαστεί ο ασφαλισμένος να πάει σε νοσοκομείο, πάλι πρέπει να πληρώσει. Το ότι είναι ασφαλισμένος δεν αλλάζει την κατάσταση. Περνώντας για το γιατρό πληρώνεις. Χρειάζεται κάποια εξέταση επιπλέον, πληρώνεις. Και στο μέλλον λέει το πράγμα θα γίνει ακόμα χειρότερο. Άντε να δούμε.