Ισημερία

Η (εαρινή) ισημερία είναι επίσημα στις 21 Μαρτίου. Το γεγονός όμως είναι ότι σε κάποια μέρη χθες 17 του μήνα ή αλλού τη νύκτα 17 προς 18 Μαρτίου ή σε άλλα σήμερα 18 η διάρκεια ήταν ακριβώς 12 ώρες. Ελέγχοντας στις ώρες ανατολής και δύσης του ήλιου που δείχνει το wetter.com το σάιτ το οποίο παρουσιάζει την πρόγνωση του καιρού στη Γερμανία αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη ή τον υπόλοιπο κόσμο (μπορεί να ζητήσει κάποιος την τρίωρη αναλυτική πρόγνωση οπότε στην αρχή έχει και τις ώρες αυτές) η διαπίστωση ήταν ότι σε Μόναχο, Βουδαπέστη, Δουβλίνο η ώρα δύσης χθες κι η ώρα ανατολής του ήλιου σήμερα ήταν ίδιες. Σε Αθήνα και Λισαβόνα χθες, σε Μόσχα και Στοκχόλμη σήμερα, η ώρα ανατολής είναι ίδια με την ώρα της δύσης.

Ισημερία λέγεται ακριβώς αυτό το πράγμα. Η ίση διάρκεια της μέρας με τη νύκτα. Συμβαίνει δυο φορές το χρόνο: συμβατικά τις τοποθετούμε την άνοιξη στις 21 Μαρτίου και το φθινόπωρο στις 23 Σεπτεμβρίου. Βέβαια πρακτικά παίζει λίγο το πότε ακριβώς, αλλά λίγο. Σίγουρα δεν συμβαίνει τον Απρίλιο όπως το τοποθετεί η ορθόδοξη εκκλησία για τον καθορισμό του Πάσχα, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία. Έτσι κι αλλιώς τι με νοιάζει εμένα. Το θέμα είναι να έχουμε φέτος Λαμπρή κι από του χρόνου Πάσχα! Γιατί νομίζει κανείς πως οι καθολικοί κλπ κοιτάνε τ' άστρα. Γι' αυτούς ισημερία είναι τη Δευτέρα. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί αν κοίταζαν τις μέρες κι όχι τους κανόνες θα είχαμε Πάσχα την Κυριακή μεθαύριο (αφού άύριο έχουμε και πανσέληνο). Αλλά τι γίνεται με άλλες περιοχές που θα συμβεί τις επόμενες μέρες; Θα γιορτάζανε άλλη μέρα; Έτσι την παίρνουν πως γίνεται παντού στις 3 Απριλίου (δηλ. 21 Μαρτίου με το παλιό ημερολόγιο + 14 μέρες της αλλαγής του ημερολογίου προς το νέο) οι μεν, απ' ευθείας με το νέο ημερολόγιο στις 21 Μαρτίου οι δε κι όπου βγει. Αλλά ας συνεχίσω με την ισημερία.

Η ισημερία συμβαίνει την ίδια μέρα (ή περίπου) σε όλη τη γη, και περίπου ταυτόχρονα σε βόρειο και νότιο ημισφαίριο. Στο νότιο είναι φθινοπωρινή αυτή την εποχή, άρα γίνεται μερικές μέρες αργότερα. Η εαρινή ισημερία σηματοδοτεί το όριο απ' το οποίο και πέρα η διάρκεια της μέρας είναι μεγαλύτερη απ' αυτή της νύχτας. Από δω και πέρα το φως επικρατεί περισσότερο απ' το σκοτάδι. Κι επειδή ο πολύς κόσμος δεν βλέπει πότε βγαίνει ο ήλιος το πρωί, το πότε νυχτώνει είναι αυτό που μετράει περισσότερο. Και τώρα αρχίζει να νυχτώνει αργότερα. Απ' την άλλη Κυριακή δε (27 του μήνα) που αλλάζει και η ώρα, ποιος τη χάρη μας.

Ίση διάρκεια μέρα και νύχτας πάντοτε, δηλ. ισημερία όλο το χρόνο και καθημερινά, έχουν, πού αλλού, στον ισημερινό. Από κει βγαίνει και το όνομα. Όσο απομακρυνόμαστε από τον ισημερινό τόσο μεγαλύτερες διαφορές συναντούμε στη διάρκεια μέρας και νύχτας με εξαίρεση αυτές τις συγκεκριμένες μέρες του χρόνου. Ας πούμε το χειμώνα, όπως είχα γράψει τότε, σε βόρειες περιοχές, όπως είναι οι πρωτεύουσες της Σκανδιναβίας, η διάρκεια της μέρας δεν ξεπερνά τις 6 ώρες ενώ ακόμα βορειότερα, πάνω απ' τον αρκτικό κύκλο όπως στο Ροβανιέμι (εκεί που τοποθετείται το χωριό του Αγίου των Χριστουγέννων, του Άι Βασίλη σα να λέμε) ή ακόμα πιο βόρεια, στο Βόρειο Ακρωτήριο, μόλις και προλαβαίνει να εμφανιστεί ο ήλιος για να ξαναχαθεί την ίδια ώρα (το ότι εμφανίζεται είναι λίγο σχετικό γιατί το χειμώνα, συνήθως, έχει συννεφιές βαριές, άρα φωτίζει κάπως αλλά ήλιος δεν φαίνεται). Διάρκεια δηλ ημέρας λιγότερο από 2 - 3 ώρες. Το γεγονός επηρεάζει σοβαρά την ψυχική υγεία τω κατοίκων και δεν αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι το καλοκαίρι ξεχνάει να νυχτώσει (ο λεγόμενος ήλιος του μεσονυκτίου).

Τα ανάποδα συμβαίνουν στο νότιο ημισφαίριο. Ανάποδα ως προς τις ημερομηνίες γιατί ως προς τις εποχές είναι τα ίδια. Το καλοκαίρι τους, στις 21 Δεκεμβρίου έχουν το θερινό ηλιοστάσιο και τη μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας και αντίστοιχα το χειμώνα, στις 23 Ιουνίου το χειμερινό με τις μικρές μέρες. Το θέμα είναι πως εκεί είναι λίγες οι (προσβάσιμες) στεριές κοντά στους πόλους (ας πούμε είναι η Ανταρκτική αλλά πόσοι μένουν εκεί;) κι έτσι λίγοι βιώνουν τις ακραίες τιμές διάρκειας μέρας και νύχτας.

Αυτά λοιπόν. Ισημερία σήμερα κι από δω και πέρα η μέρα κρατάει περισσότερο. Ας την απολαύσουμε.